Hersenen in de ruimte: hoe werken ze daar?
Ons lichaam is niet gewoon aan een toestand van gewichtloosheid. Maar hoe passen de hersenen van astronauten zich in de ruimte aan? De Universiteit Antwerpen is betrokken bij onderzoek hiernaar.
De aanpassing aan de gewichtloosheid in de ruimte heeft allicht te maken met zogenaamde neurale netwerken in de menselijke hersenen. Die zijn op de bijgaande foto van een geavanceerde MRI-scan te zien. Een neuraal netwerk is een groep van verbonden neuronen (zenuwcellen).
Mensen hebben gelukkig de capaciteit om zich aan verschillende omstandigheden aan te passen. Als men bijvoorbeeld een bril zou dragen die de wereld permanent op zijn kop zou tonen, dan zullen onze hersenen zich binnen twee weken hebben aangepast en zal alles opnieuw normaal lijken.
Onderzoekers denken dat de hersenen van ruimtevaarders zich aan het leven in gewichtloosheid aanpassen door gebruik te maken van eerder onaangesproken verbindingen tussen neuronen.
Terwijl astronauten leren rond te zweven in hun ruimteschip worden links-rechts en boven-onder als het ware hun tweede natuur als gevolg van de activering van deze verbindingen.
Om deze theorie te bevestigen krijgen tot 16 astronauten geavanceerde MRI-hersenscans voor én na hun ruimtemissies. Op die manier kan men veranderingen in hun hersenstructuur onderzoeken.
Tegelijk gaat ook een controlegroep in Antwerpen onder de scanner om de resultaten te vergelijken. En ook vrijwilligers die parabolische vluchten maken met een vliegtuig (waarbij bij elke parabool een twintigtal seconden gewichtloosheid optreedt) zullen onderzocht worden.