Tropomi is klaar voor gebruik

Tijdens zijn toekomstige omzwervingen om onze planeet zal Tropomi onder andere de hoeveelheid koolmonoxide, methaan, stikstofioxide en ozon in onze atmosfeer meten. Dankzij de resolutie van 7 bij 7 kilometer brengt het instrument de luchtkwaliteit op aarde straks op stadsniveau in beeld.

Voorafgaand aan de montage werd Tropomi uitgebreid getest en gekalibreerd. De resultaten van die test bewijzen dat het ruimte-instrument straks precies zal doen waarvoor hij ontworpen is, weet Frank Meiboom. Hij werkt als hoofd innovatie bij Airbus Defence and Space Netherlands. Airbus Defence and Space is de bouwer van het ruimte-instrument. “Tropomi zal wetenschappers in staat stellen de wereldwijde luchtkwaliteit goed in de gaten te houden. Daarmee zet Tropomi een grote stap voorwaarts in aardobservatie vanuit de ruimte.”

Op naar de ruimte

Met de montage van Tropomi op Sentinel 5 Precursor (de zogenoemde 'samenbouw') werd half mei begonnen. Eind juli wordt de satelliet – inclusief Tropomi – verscheept naar het Franse Toulouse. Daar wordt getest of de satelliet bestand is tegen de trillingen die hij bij de raketlancering te voortduren krijgt en of de hardware goed functioneert bij de extreme temperaturen in de ruimte.

“Tropomi zelf is al grondig getest”, verduidelijkt Meiboom. “Nu gaat het instrument samen met de satelliet op voor het grote examen.” Dat grote examen moet eind 2015 zijn afgerond. Daarna keert de satelliet terug naar het Engelse Stevenage, waar ook de samenbouw van Tropomi en Sentinel 5 Precursor heeft plaatsgevonden. Van daaruit reist het tweetal naar Rusland, waarvandaan Tropomi tussen april en juli 2016 zal worden gelanceerd. 

Nederlandse innovaties

Na de lancering zullen Sentinel 5 Precursor en Tropomi de luchtkwaliteit van onze planeet in beeld brengen. Dat doet Tropomi met behulp van licht. Het instrument verzamelt licht dat weerkaatst wordt door onze dampkring en vergelijkt dat met het licht van de zon. Aan de verschillen tussen die twee lichtbronnen kan het instrument aflezen welke gassen en stoffen zich in de dampkring van onze planeet bevinden.

Tropomi is niet het eerste instrument dat de luchtkwaliteit controleert. Toch is het aardobservatie-instrument uniek voor de ruimtevaart. Dat zit hem onder andere in een aantal innovaties van Nederlandse bodem. Dankzij die innovaties is Tropomi 40 keer kleiner dan zijn voorgangers, zonder aan precisie in te boeten.

De ruwe data die Tropomi verzamelt worden door het KNMI en SRON geschikt gemaakt voor wetenschappelijk onderzoek en andere toepassingen. De gegevens kunnen daarna gebruikt worden door (klimaat)wetenschappers, maar kunnen ook helpen bij het voorspellen van natuurrampen. 

'Direct aan de slag'

Het aardobservatie-instrument Tropomi is het enige instrument aan boord van Sentinel 5 Precursor. Die satelliet maakt onderdeel uit van Copernicus, een Europees programma rondom aardobservatie dat als doel heeft veranderingen op onze planeet nauwkeurig in kaart te brengen.

Tegelijkertijd met de voorbereidingen van de satelliet bereidt een Nederlands team van Airbus Defence and Space een grondstation voor. Dat station moet de plek worden waar de gegevens binnenkomen die Tropomi verzamelt. “We bereiden ons voor met simulaties op de wetenschappelijke gegevens die Tropomi straks terugstuurt”, aldus Meiboom. “Zo kunnen wetenschappers straks direct met de eerste data aan de slag.”