Astronaut Lodewijk van den Berg blikt terug bij Space Expo
Als je de geboortebewijzen van alle astronauten verzamelt, zijn niet twee, maar drie Nederlanders in de ruimte geweest. Kort voordat Wubbo Ockels in 1985 aan boord van de Space Shuttle Challenger een ruimtevlucht maakte, vloog de in Nederland geboren Lodewijk van den Berg in diezelfde shuttle naar de ruimte. Van den Berg vertelde over zijn ervaringen bij Space Expo in Noordwijk.
Van den Berg sprak 's middags over zijn missie voor veel jonge ESA-medewerkers. Later deelde hij zijn verhaal ook met schoolkinderen die op bezoek waren bij Space Expo en het brede publiek tijdens een avondlezing. Het was bijzondere missie, waar hij per ongeluk op was terechtgekomen...
Kristallen
Van den Berg werd al ruim voor zijn vlucht een Amerikaans staatsburger en werkte daar als scheikundige aan kristalstructuren. Hij stelde een experiment voor aan NASA dat alleen in de ruimte gedaan kon worden. Het experiment werd geaccepteerd voor de Space Shuttle.
NASA vond het makkelijker om een wetenschapper op te leiden tot astronaut dan andersom. Dus maakte Van den Berg een lijst met kandidaten voor de ruimtevlucht. Hij zette zichzelf er ook op, bijna zeker wetend dat hij niet gekozen zou worden vanwege zijn slechte ogen. Hij werd toch geselecteerd. Met 53 jaar was hij de oudste rookie astronaut die NASA ooit had gehad.
Spacelab
Van den Berg vloog aan boord van de Space Shuttle Challenger tijdens de STS-51B missie van 29 april tot 6 mei 1985. Het was de eerste operationele vlucht van het Spacelab laboratorium. 'Ik werd niet ziek', vertelde hij blij aan het publiek. 'Ik had een fantastische tijd. In de ruimte zijn is echt leven in drie dimensies: je kunt alle kanten op. Anders dan op aarde waar je in twee dimensies leeft en dan de trap neemt om een laagje hoger weer in twee dimensies te leven.'
De astronaut werkte in de ruimte aan kristallen die tien keer zuiverder groeiden dan op aarde mogelijk is. Hij werkte ook aan experimenten op het gebied van vloeistofdynamica.
Onplezierig
Op de vraag wat het vervelendste deel van de vlucht was, antwoordde Van den Berg: 'De landing. Zelfs al ben je maar een week in de ruimte, de overgang van nul naar één keer de zwaartekracht voelt heel onplezierig.'
Ruim een half jaar na zijn vlucht ontplofte de Space Shuttle Challenger tijdens de lancering. Zeven astronauten kwamen om. Van den Berg kijkt somber terug op die fatale vlucht: 'Ik weet nog steeds niet precies wat ik daarbij voel. Ik was in een klaslokaal aan het vertellen toen het gebeurde. Ik probeerde iedereen gerust te stellen. Vooral de docenten hadden het moeilijk.'
Voor Van den Berg bleef het bij één ruimtevlucht. Zijn vrouw wilde simpelweg niet dat hij nog eens vloog. Door zijn Amerikaanse paspoort kwam de in Nederland geboren astronaut hier weinig in de media. En dat vindt hij niet erg. Zo af en toe komt hij terug om te vertellen over zijn missie. En ook al is die missie inmiddels 26 jaar geleden, het publiek smult van zijn verhalen.
