Eυρωπαίοι επιστήμονες ακολούθησαν το δορυφόρο που έπεσε στη Γη
Οι επιστήμονες της ESA παρακολούθησαν από κοντά την πτώση του δορυφόρου UARS στη Γη στις 24 Σεπτεμβρίου. Το γραφείο που ειδικεύεται στη διαχείριση «διαστημικών σκουπιδιών» συμμετείχε στη συντονισμένη προσπάθεια της ΝΑSA και της διεθνούς κοινότητας να προβλεφθούν οι πιθανοί κίνδυνοι.
Ο δορυφόρος της NASA με το πλήρες όνομα Upper Atmosphere Research Satellite (UARS) εισήλθε στη γήινη ατμόσφαιρα στις 24 Σεπτεμβρίου 2001 μεταξύ 06:23 and 08:09 ώρα Ελλάδος. Η ακριβής ώρα και τοποθεσία όπου τα απομεινάρια του 5,6 τόνων δορυφόρου έπεσαν δεν έχει προσδιοριστεί. Ωστόσο, δεν έχουν αναφερθεί τραυματισμοί, ούτε ζημιές.
Από την απαρχή της «διαστημικής εποχής», δεν έχει καταγραφεί κανένα περιστατικό τραυματισμού από θραύσματα δορυφόρων μετά την επανείσοδό τους στην ατμόσφαιρα της Γης.
«Η τριβή του αέρα επιβραδύνει την κίνηση του δορυφόρου, ο οποίος μπορεί αρχικά να έχει ταχύτητα μεγαλύτερη από 27.000 χιλιόμετρα την ώρα. Τα θραύσματα του, ωστόσο, προσκρούουν στην επιφάνεια της Γης με ταχύτητα που δεν ξεπερνάει τα 200 χιλιόμετρα την ώρα,» επισήμανε ο καθ. Heiner Klinkrad που ηγείται του γραφείου της ESA που ειδικεύεται στα διαστημικά σκουπίδια.
Κεντρικός ο ρόλος της ESA
Οι επιστήμονες της ESA παρακολούθησαν την επανείσοδο του δορυφόρου UARS στη γήινη ατμόσφαιρα μαζί με τους επιστήμονες από όλο τον κόσμο που στελεχώνουν την Inter-Agency Debris Coordination Committee (IADC). Παράλληλα, ενημέρωναν τις Ευρωπαϊκές υπηρεσίες πολιτικής προστασίας.
Η IADC προσφέρει ένα κοινό τόπο συζήτησης για το συντονισμό προσπαθειών αντιμετώπισης των κινδύνων που εγκυμωνούν τα διαστημικά σκουπίδια, απομεινάρια δορυφόρων που δεν χρησιμοποιούνται πια. Ανάμεσα στις διαστημικές υπηρεσίες που συμμετέχουν είναι η ESA και εθνικές υπηρεσίες διαστήματος από όλη την Ευρώπη.
Τα τελευταία χρόνια, η IADC έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο επικοινωνίας το οποίο συμβάλλει στην εκτίμηση των πιθανών κινδύνων από την επανείσοδο διαστημικών σκουπιδιών στην ατμόσφαιρα της Γης μέσα από την ανταλλαγή δεδομένων και προβλέψεων αλλαγών στην τροχιά τους.
Η καρδιά του κέντρο πληροφοριών της IADC
Το κέντρο υπολογιστών της IADC, όπου φυλάσσονται τα δεδομένα που συγκεντρώνονται από κάθε γωνιά της Γης, βρίσκεται στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων (ESOC) στο Darmstadt της Γερμανίας και τη διαχείρισή του έχει αναλάβει το Γραφείο Διαστημικών Σκουπιδιών της ESA.
«Σύμφωνα με τα κριτήρια που έχει θέσει η IADC, η επανείσοδος του δορυφόρου UARS την περασμένη εβδομάδα δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί ως υψηλού κινδύνου. Ωστόσο, αποτέλεσε το αντικείμενο της ετήσιας δοκιμαστικής άσκησης, η οποία πραγματοποιείται μετά από πρωτοβουλία της NASA,» πρόσθεσε ο καθ. Klinkrad.
Τα αποτελέσματα που συγκεντρώθηκαν από τη δοκιμαστική άσκηση θα χρησιμοποιηθούν από υπηρεσίες διαστήματος για να βελτιώσουν τα θεωρητικά μοντέλα τους και να γίνουν οι προβλέψεις αλλαγών της τροχιάς των διαστημικών σκουπιδιών περισσότερο ακριβείς.
Το Γραφείο Διαστημικών Σκουπιδιών της ESA συμμετέχει για περισσότερα από 20 χρόνια στις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να κατανοήσει καλύτερα τις αλλαγές στην τροχιά διαστημικών σκουπιδιών, και στο σχεδιασμό μέτρων για την αντιμετώπιση των κινδύνων που εγκυμωνεί η επανείσοδό τους στην γήινη ατμόσφαιρα.
H Ευρώπη προετοιμάζεται για το μέλλον
Το 2009 ξεκίνησε το Space Situational Awareness Preparatory Programme (SSA-PP), ένα πρόγραμμα της ESA με σκοπό να ενισχύσει τις ικανότητες ανίχνευσης διαστημικών σκουπιδιών, πρόβλεψης και εκτίμησης του κινδύνου που εγκυμωνεί η επανείσοδό τους στη γήινη ατμόσφαιρα, καθώς και της επίδρασης του διαστημικού καιρού.
«Ο στόχος του προγράμματος SSA-PP είναι να ενισχυθούν οι ικανότητες της Ευρώπης ώστε μπορεί να προβλέπει με ακρίβεια και να παρακολουθεί από κοντά τέτοιου είδους γεγονότα,» σημείωσε ο Nicolas Bobrinsky που διευθύνει το Γραφείο SSA-PP.
«Περισσότερο ακριβείς προβλέψεις θα βοηθήσουν τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας να αντιδούν με τον κατάλληλο τρόπο, προστατεύοντας ανθρώπους από τραυματισμό, καθώς και τις περιουσίες τους.»
