Έντονος σχηματισμός αστέρων στην περιοχή Westerhout43

Η περιοχή σχηματισμού αστέρων Westerhout 43, παρότι κρυμμένη από την όρασή μας, αποκαλύπτεται με πλήρη δόξα σε αυτή την εικόνα του μακρινού υπέρυθρου από το διαστημικό παρατηρητήριο Herschel της ESA. Αυτό το γιγαντιαίο σύννεφο, όπου ένα πλήθος από τεράστια αστέρια ζωντανεύουν μέσα στο αέριο και τη σκόνη, είναι σχεδόν 20.000 έτη φωτός μακριά από τον Ήλιο, στον αστερισμό του Aquila, του Αετού (Eagle).

Έχοντας μάζα μεγαλύτερη από επτά εκατομμύρια Ήλιους, η περιοχή αυτή φιλοξενεί πάνω από 20 αστρικά φυτώρια, τα οποία θερμαίνονται από το ισχυρό φως που προέρχεται από τα νεογέννητα αστέρια μέσα τους. Αυτοί οι κόμβοι γένεσης αστεριών ξεχωρίζουν με μπλε απόχρωση ενάντια του ψυχρότερου κίτρινου και κόκκινου περιβάλλοντος.

Στο κέντρο της εικόνας, εντός της λαμπερής μπλε φούσκας του αερίου, βρίσκεται μια συστάδα εξαιρετικά ζεστών και μαζικών αστέρων Wolf-Rayet και OB, τα οποία μαζί είναι πάνω από ένα εκατομμύριο φορές φωτεινότερα από τον Ήλιο μας. Αυτή η φούσκα, που φιλοξενεί τους σπόρους από τους οποίους θα αναπτυχθούν εν συνεχεία αρκετές νέες αστρικές συστάδες, είναι μία από τις πιο παραγωγικές γενέτειρες αστεριών στον Γαλαξία μας.

Ένα λιγότερο έντονο, αλλά πολύ ενεργό, αστρικό εργοστάσιο είναι το μεγάλο σύμπλεγμα μπλε φυσαλίδων που φαίνεται στα δεξιά της εικόνας. Εξετάζοντας τις εικόνες του Herschel, οι αστρονόμοι έχουν βρει στοιχεία που μοιάζουν με ένα δίκτυο νημάτων που συνδέει αυτούς τους δύο έντονους κόμβους σχηματισμού των αστεριών.

Ευρισκόμενο σε μια πολύ δυναμική περιοχή του Γαλαξία, στη μετάβαση μεταξύ της κεντρικής περιοχής του Γαλαξία και ενός από τους σπειροειδείς βραχίονές του, το Westerhout 43 είναι ένα εξαιρετικό εργαστήριο για να μελετήσουμε πώς τα αστέρια – ιδιαίτερα τα μαζικά - διαμορφώνονται κατά τη σύγκρουση δύο μεγάλων ροών διαστρικής ύλης.

Η διερεύνηση περιοχών στο Γαλαξία μας που σχηματίζουν αστέρια με πρωτοφανή λεπτομέρεια ήταν ένας από τους κύριους στόχους του Herschel, το οποίο ξεκίνησε το 2009 και λειτούργησε για σχεδόν τέσσερα χρόνια, παρατηρώντας τον ουρανό στο μακρινό υπέρυθρο και σε μήκη κύματος μικρομέτρων. Οι αισθητήρες του είναι ευαίσθητοι στη θερμότητα από το μικρό κλάσμα ψυχρής σκόνης που αναμιγνύεται με τα σύννεφα του φυσικού αερίου, όπου σχηματίζονται τα αστέρια. Με αυτόν τον τρόπο απεικονίζονται περιοχές όμοιες με αυτές της εικόνας, υποδεικνύοντας στους αστρονόμους τις πυκνές περιοχές αερίου όπου γεννιούνται νέα αστέρια και επιτρέποντάς τους να μελετήσουν λεπτομερώς τη δράση τους.

Αυτή η εικόνα τριών χρωμάτων συνδυάζει τις παρατηρήσεις του Herschel στα 70 μικρόμετρα (μπλε), 160 μικρά (πράσινο) και 250 μικράs (κόκκινο) και εκτείνεται περίπου 3° προς την μεγάλη πλευρά. Ο Βοράς είναι πάνω και η ανατολή προς τα αριστερά. Η εικόνα αποκτήθηκε ως μέρος του έργου Hi-GAL του Herschel, το οποίο απεικόνιζε ολόκληρο το επίπεδο του Γαλαξία σε πέντε διαφορετικές υπέρυθρες ζώνες. Ένα πανοραμικό βίντεο που συγκέντρωσε όλες τις παρατηρήσεις Hi-GAL δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2016.