Introductie


Vulkanen en hoe ze werken
 
Definitie: Een vulkaan ziet er meestal uit als een kegelvormige berg. Het is een opening in het aardoppervlak waaronder zich een bassin bevindt met zeer heet, gesmolten gesteente (magma).

Vulkanen zijn locaties waar nieuwe aarde wordt geboren. Ze zijn een ongeëvenaarde verzameling van geologische processen. Aan de ene kant kunnen processen heel langzaam gaan en aan de andere kant kunnen ze heel snel en dramatisch zijn, in de vorm van uitbarstingen en aardbevingen.

Wanneer er druk wordt opgebouwd, ontstaan er uitbarstingen. Een uitbarsting bestaat uit lava (magma dat het aardoppervlak bereikt) en gassen die naar boven komen en over de randen van de vulkaan stromen of de lucht met vulkanisch materiaal vullen. Het resultaat van een vulkaanuitbarsting kan bestaan uit lavastromen, modderstromen, vallende as en nog veel meer.
 
 
Hoeveel vulkanen zijn actief en gevaarlijk?
 

  • Op aarde zijn 1500 vulkanen potentieel actief
  • Op dit moment zijn 70 vulkanen aan het uitbarsten
  • 10% van de menselijke bevolking is rechtstreeks blootgesteld aan vulkanische risico's

Een aantal grote steden bevinden zich in de buurt van een actieve of slapende vulkaan.
 
 
Vulkaanschade van 1900 tot 2006
 
 Aantal gebeurte
nissen
Dodelijke slachtoffersDaklozenTotaal aantal getroffenenSchade (miljoen
¤US$)
Afrika152213180 710500 3539
Noord - en Zuid-Amerika6967 84135 6801 123 5872808
Azië8021 45697 9002 668 287697
Europa1178314 00026 22444
Oceanië20366546 000248 422400
 
 
Er zijn een aantal verschillende typen vulkanen. Ze hebben een verschillende vorm, samenstelling en soort uitbarsting. Een vulkanisch landschap kan er op een van de volgende manieren uitzien:
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
In de verschillende bronnen hieronder zijn verschillende classificaties van vulkanen te vinden:

http://pubs.usgs.gov/gip/volc/types.html
http://www.geology.sdsu.edu/how_volcanoes_work/Volcano_types
http://library.thinkquest.org/17457/volcanoes/types.php
http://en.wikipedia.org/wiki/Volcano

De vulkaantypen die we in de oefeningen gaan bestuderen zijn:

  • Stratovulkaan (samengestelde vulkaan): explosieve uitbarstingen, pyroclastische stromen, symmetrische, steile hellingen;
  • - Schildvulkaan: niet-explosieve uitbarstingen, vloeibare basaltlava, zachte, brede hellingen

Het eruptiegedrag van een vulkaan is afhankelijk van de viscositeit van het magma (een hoeveelheid die verband houdt met de stroomweerstand van een vloeistof). Een hoge viscositeit (een hoge stroomweerstand) veroorzaakt explosieve activiteit en een lage viscositeit zorgt voor uitvloeiingsactiviteit.
 
 
 
Last update: 30 mei 2013


Vulkanen


Meer over vulkanen

 •  Vulkanen op aarde (http://www.esa.int/SPECIALS/Eduspace_Disasters_NL/SEMXWSFTFQG_0.html)
 •  Vulkanische risico's (http://www.esa.int/SPECIALS/Eduspace_Disasters_NL/SEMYYSFTFQG_0.html)
 •  Controleren van vulkanen (http://www.esa.int/SPECIALS/Eduspace_Disasters_NL/SEMG3TFTFQG_0.html)