|
|
Luchtvervuiling 
Definitie van luchtvervuiling Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO wordt luchtvervuiling gedefinieerd als 'beperkt tot situaties waarin de buitenlucht materialen bevat in een concentratie die schadelijk is voor mensen en hun omgeving.' Milieuverontreinigende stoffen in steden zijn meestal een mengsel van een heleboel verschillende verontreinigende stoffen: zichtbare zoals stof en roet, maar ook veel onzichtbare, zoals heel kleine deeltjes en gassen. Hoe meer zichtbare onderdelen er zijn, hoe meer kleine deeltjes en gassen je kunt verwachten. Vervuiling wordt geclassificeerd als primair of secundair. Primaire verontreinigende stoffen zijn stoffen die rechtstreeks door een proces worden geproduceerd, zoals as van een vulkaanuitbarsting of koolmonoxidegas uit de uitlaat van een motorvoertuig. Secundaire verontreinigende stoffen worden niet uitgestoten. Ze worden in de lucht gevormd als de primaire verontreinigende stoffen reageren of op elkaar inwerken. Ozon is een voorbeeld van een secundaire vervuilende stof. Korte inleiding tot de belangrijkste luchtverontreinigende stoffen Koolmonoxide. Dit is een reukloos en kleurloos gas dat wordt geproduceerd door onvolledige oxidatie (verbranding) van koolstof. Koolmonoxide wordt van nature geproduceerd uit organische ontbinding door de oxidatie van methaan, in de oceanen en de lucht. In steden zijn motorvoertuigen veruit de grootste bron van koolmonoxide, hoewel het bij alle verbrandingsprocessen kan worden geproduceerd. Zwaveldioxide. Zwaveldioxide in de atmosfeer komt zowel van natuurlijke als van menselijke activiteiten. Bij natuurlijke processen zoals vulkaanuitbarstingen komen zwavelverbindingen vrij. De belangrijkste menselijke activiteiten waarbij zwaveldioxide wordt geproduceerd zijn het smelten van zwavelhoudend mineraalerts en het verbranden van fossiele brandstoffen. Zwaveldioxide is in water oplosbaar. Daar vormt het zwavelzuur, een bijzonder bijtende stof. Het is heel schadelijk voor materialen, planten en dierlijk weefsel. Fijnstof. Fijnstof is een verzamelterm voor een grote hoeveelheid verschillende kleine deeltjes van vaste of vloeibare stoffen die in de lucht zijn verspreid. Fijnstof kan onder andere uit levende organismen bestaan zoals bacteriën, virussen, schimmels, algen, pollen enzovoort. Niet-levende deeltjes in de atmosfeer bestaan uit mist, rook, damp, stof enzovoort. Fijnstof met een afmeting die gevaar voor de gezondheid op kan leveren kan uit een heleboel bronnen worden uitgescheiden, zoals vulkanen en stofstormen, krachtcentrales, industriële processen en vuilverbranders. De afmetingen van zulk fijnstof variëren van minder dan 0,1 micrometer (µm) tot honderden micrometers. Deeltjes die een aerodynamische diameter hebben van minder dan 10 µm worden PM10 genoemd. Al deze deeltjes zijn klein genoeg om in het menselijk ademhalingssysteem binnen te gaan en worden ‘inhaleerbaar fijnstof’ genoemd. Deeltjes die groter zijn dan 10 micron worden meestal tegengehouden door de trilhaartjes in de neus en komen het ademhalingssysteem niet binnen. Daarom veroorzaken deeltjes groter dan 10 micron niet veel schade, behalve irritatie aan de neus en ogen Lood. De belangrijkste bron van lood in de lucht is loodhoudende brandstof van motorvoertuigen. De introductie van loodvrije brandstof in 1985 heeft gezorgd voor een flinke daling van de loodconcentratie in de lucht. Lood is een zwaar metaal en als het in het lichaam aanwezig is kan het de hersenfuncties aantasten, vooral bij kinderen. Stikstofoxiden. De belangrijkste menselijke activiteit die stikstofoxiden genereert is brandstofverbranding, vooral van motorvoertuigen. Stikstofoxiden worden in de lucht gevormd wanneer de brandstof bij hoge temperaturen wordt verbrand. Meestal heeft het de vorm van stikstofmonoxide, met minder dan tien procent stikstofdioxide. Als het is uitgestoten reageert stikstofoxide met zuurstof (het ‘oxideert’) en vormt het stikstofdioxide. Deze stikstofoxiden kunnen een paar dagen in de atmosfeer aanwezig blijven. In die tijd kunnen chemische processen salpeterzuur en deeltjes zoals nitraten en nitrieten doen ontstaan. Deze stikstofoxiden spelen een belangrijke rol bij de chemische reacties die fotochemische smog veroorzaken. Ozon. Ozon is een kleurloos gas dat wordt gevormd door de chemische reacties tussen reactieve organische gassen en stikstofoxiden onder invloed van zonlicht. Ozon is een van de secundaire irriterende vervuilende stoffen die in stedelijke smog aanwezig is. Er is ook een stratosferische laag ozon op 12-50 km hoogte. In tegenstelling tot de ozon dichter bij het oppervlak is deze laag juist enorm belangrijk om te voorkomen dat de dodelijke UV-straling de grond bereikt. Last update: 31 mei 2013
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
