|
|
Binnendelta van de Niger - Achtergrond 
Een keer per jaar stroomt het water van de tropische regens in het zuiden naar de noordelijke laaglanden, de delta in. Daar heeft het een enorme invloed op het dagelijks leven van de mensen in het gebied.
Ongeveer 20.000 jaar geleden had de Sahara ruwweg dezelfde omvang als nu. Maar tijdens de daarop volgende natte periode kromp hij tot kleine gebieden in Noord-Afrika waar hij zich wist te handhaven. In het zuiden ontwikkelden zich grote riviersystemen met uitgestrekte stukken van fijne afzettingen, zoals die in de binnendelta van de Niger en het Tsjaadmeer. De vele bewegende duinen stabiliseerden zich vanwege de natuurlijke plantengroei. Maar vanaf ongeveer 3000 v. Chr. veranderde het klimaat in het gebied van de Kreeftskeerkring en keerde het land terug naar zijn droge staat. De Sahara breidde zich weer uit. Aan de zuidelijke rand, de huidige Sahelzone, komen sindsdien regelmatig droge perioden voor.
De ecosystemen van de savannes en de traditionele vormen van menselijke economische activiteit pasten zich aan op deze droogten, die door het klimaat veroorzaakt werden. Dat heeft geleid tot tijdelijke woestijnachtige fenomenen in het ene gebied na het andere. De plantengroei en de populaties van mensen en dieren zijn steeds weer hersteld na deze droge perioden, die over het algemeen enkele jaren duurden. Verwoestijning De Sahel is het overgangsgebied tussen het woestijngebied van de Sahara en de vochtigere tropische streken van Afrika. Sahel komt van het Arabische 'sahil', dat 'rand' of 'kustlijn' betekent. De Sahel is het noordelijke gedeelte van de tussenliggende klimaatzone, met een neerslag van 150 tot 450 mm en 8 tot 10 maanden zonder regenval. Het gebied strekt zich dwars door Afrika uit vanaf de Atlantische Oceaan naar de Rode Zee ten noorden van Ethiopië. De breedte ervan varieert van 300 tot 500 km. Als het gaat om plantengroei bestaat de Sahel uit semiwoestijn in het noorden en de Sahelsavanne in het zuiden. In dit gebied bestaat het plantenleven vooral uit doornstruiken, struiken en alleenstaande bomen, vooral Acacia albida en Acacia senegal. Er groeien meer planten als het heeft geregend, maar de planten verdorren heel snel in de opgedroogde grond. Het grootste probleem van het Sahelgebied is verwoestijning; de uitbreiding van woestijnen in de richting van de natuurlijke grenzen, de savannes en de steppen. Hier zijn een aantal redenen voor. De afgelopen jaren zijn er enorme verschillen geweest in de hoeveelheden neerslag, met ernstige droogteperioden (1912-15, 1941-42, 1968-74, 1983-85). De bedekking van plantengroei verdwijnt en de woestijn breidt zich zonder natuurlijke grenzen uit - met hulp van de noordoostelijke passaatwind, die de grond ook uitdroogt.
Zelfs als er meer regen zou zijn, is de zanderige grond moeilijk opnieuw te cultiveren.
De planten groeien heel langzaam op de zanderige grond, terwijl de bevolking steeds meer brandhout en voer voor hun kuddedieren nodig heeft. Daardoor verdwijnt zelfs de laatste spaarzame natuurlijke bedekking. Zonder een natuurlijke plantenbarrière kan het woestijnzand zonder problemen oprukken. Enorme hoeveelheden zand blazen de steppen in en voorkomen dat de planten kunnen groeien, zelfs als het regent. Dan verhuizen mensen naar de zuidelijke steppen om daar bruikbare plantengroei te vinden. De bevolking groeit enorm, waardoor ook veel behoefte is aan hout, landbouwgrond en diervoeder. De verwoestijning blijft zich uitbreiden. De Sahel heeft sinds de jaren '70 van de vorige eeuw een band van ongeveer 100 km breed aan de Sahara verloren. Last update: 31 mei 2013
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
