| | Meteosatafbeeldingen
Er zijn vijf geostationaire weersatellietsystemen in een constellatie rond de evenaar geplaatst. Hieronder zijn ESA’s Meteosat-serie, Japan’s GMS, India’s INSAT en de Amerikaanse GOES E en GOES W. Deze satellieten produceren regelmatig nieuwe afbeeldingen van wereldwijde weersomstandigheden. Ze dekken de poolgebieden echter niet.
Meteosat roteert om zijn eigen as, die parallel is aan de as van de aarde. Tijdens elke rotatie scant hij de aarde met een maximale resolutie van 1 km van oost naar west. Na elke rotatie wordt de scannerspiegel gekanteld en wordt een nieuwe strook van zuid naar noord gescand.
Een afbeelding waarop de volledige dekking van Meteosat te zien is, wordt in 15 minuten gescand. De voortdurende stroom van gegevens wordt naar een controlecentrum in het Duitse Darmstadt gestuurd waar deze wordt verwerkt. De scan wordt in 12 banden uitgevoerd in zowel de zichtbare als infrarode delen van het spectrum. In het Eduspace Interactief Meteosat-project worden vijf spectrale banden getoond:
- VIS 0.6 µm ((rode band)
- VIS 0.8 µm (zeer nabij-infrarood)
- NIR 1.6 µm (nabij-infrarood)
- WV 6.2 µm (waterdampkanaal, midden-infrarood)
- IR 10.8 µm (thermisch infrarood)
Afbeelding uit het zichtbare kanaal, VIS 0,6µm, met een aantal grondobservaties van Interactief Meteosat
Afbeeldingen uit het zichtbare kanaal (VIS 0,6µm en VIS 0,8µm) tonen de hoeveelheid zonlicht die door wolken of het aardoppervlak naar de ruimte wordt teruggekaatst. Wolkeloos water is meestal donker terwijl wolken en sneeuw er helder uit zien.
De helderheid van wolkeloos land varieert afhankelijk van het type landbedekking. Dikkere wolken hebben een hogere reflectiviteit en zien er helderder uit dan dunnere wolken.
Het is moeilijk om in een satellietbeeld uit het zichtbare kanaal onderscheid te maken tussen mist, laaghangende bewolking en hoge wolken. Om ze te kunnen onderscheiden zijn satellietbeelden uit het thermisch infrarode kanaal onmisbaar. Verder kunnen samengestelde afbeeldingen van nabij-infrarode en zichtbare banden het verschil laten zien tussen hoge ijswolken en laaghangende waterwolken. Nachtelijke afbeeldingen (wanneer er geen zonnestraling is) van zichtbare en nabij-infrarode banden zien er helemaal zwart uit.
Afbeelding uit het waterdampkanaal, WV 6,2 µm, inclusief grondobservaties van Interactief Meteosat
Waterdampafbeeldingen (WV 6,2 µm) laten infrarode stralingsniveaus zien die worden geassocieerd met atmosferische absorptie van waterdamp. Waterdampafbeeldingen zijn nuttig voor het in kaart brengen van gebieden met vochtige en droge lucht. Donkere tinten betekenen drogere lucht terwijl helderdere tinten aangeven dat er meer vocht in de lucht zit.
Afbeelding uit het thermisch infrarood-kanaal, IR 10,8, inclusief grondobservaties van Interactief Meteosat
In het thermisch infraroodkanaal (IR 10,8µm) zijn koude oppervlakken in heldere tonen te zien terwijl warme oppervlakken er donker uit zien. Hoewel wolken er in thermisch infrarode en zichtbare kanalen hetzelfde uit kunnen zien zijn er belangrijke verschillen.
In thermisch infrarood zijn de helderste wolken het koudst, en dus het hoogst in de atmosfeer, aangezien de temperatuur daalt als je hoger boven het aardoppervlak in de troposfeer komt. Hoe donkerder de wolkenformatie is, hoe lager hij zich boven het aardoppervlak bevindt. Voor IR 10,8 µm-afbeeldingen kan het moeilijk zijn om te onderscheiden tussen laaghangende wolken en wolkeloze gebieden, omdat het temperatuurverschil tussen de wolk en een nat oppervlak op aarde heel laag kan zijn.
RGB-afbeelding met samengestelde kleuren met een aantal grondobservaties van Interactief Meteosat
De RGB-afbeelding met samengestelde kleuren gebruikt drie kanalen: VIS0,6, VIS 0,8 and NIR1,6. In dit kleurenschema ziet vegetatie er groenachtig uit vanwege de veel grotere reflectie in het VIS 0,8-kanaal (in Groen getoond) dan in het NIR1,6-kanaal (in Rood getoond) of het VIS0,6-kanaal (in Blauw getoond). Wolken met kleine waterdruppeltjes hebben een grote reflectie op alle drie de kanalen en zijn daarom wit, terwijl sneeuw en ijswolken cyaan zijn omdat ijs sterk absorbeert in NIR1,6 (minder signaal in de rode kleur). Kale grond ziet er bruin uit vanwege de grotere reflectie in het NIR1,6-kanaal dan in VIS0,6 en de oceaan ziet er zwart uit door de lage reflectie in alle drie de kanalen (zie ook www.eumetsat.int).
| |
