Belgen onderzoeken samenstelling van de Marsatmosfeer
De Trace Gas Orbiter (TGO), die rond Mars draait, moet de tot nu beste metingen van de samenstelling van de atmosfeer van deze planeet opleveren. Met dit doel voor ogen werd het instrument NOMAD ontworpen, waarbij België een hoofdrol speelt.
Op 19 oktober lukte het jammer genoeg de lander Schiaparelli niet om zacht op Mars te landen, maar met het andere onderdeel van het programma ExoMars 2016 gaat het uitstekend.
De Trace Gas Orbiter (TGO) kwam veilig en wel in een elliptische baan rond Mars terecht en heeft als belangrijke doelstelling om de beste metingen ooit uit te voeren van de atmosfeer van de Rode Planeet. Het duo GTO-Schiaparelli ging op 14 maart dit jaar vanaf de kosmodroom Bajkonoer in Kazachstan de ruimte in en bereikte Mars op 16 oktober na een reis van ongeveer 500 miljoen kilometer.
Onderzoekers willen de processen die zich op onze buurplaneet afspelen beter begrijpen. NOMAD (wat staat voor Nadir and Occultation for Mars Discovery) is een instrument aan boord van de TGO en is het resultaat van een nauwe internationale samenwerking, geleid en hoofdzakelijk gefinancierd door ons land.
Zo dankt NOMAD zijn bestaan aan de continue steun en financiering door het Federaal Wetenschapsbeleid (Belspo) en het PRODEX-programma van ESA.
Ann Carine Vandaele is NOMAD-hoofdonderzoeker en werkt in het Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA). Ze is alvast opgetogen over de succesvolle eerste metingen van de Marsatmosfeer.
'Ons instrument is veel gevoeliger dan instrumenten bij eerdere missies. Daarom verwachten we dat zowel de hoofdbestanddelen als de spoorgassen in de atmosfeer van Mars veel beter begrepen zullen worden.'
Een spoorgas (in het Engels trace gas) zoals methaan komt voor amper 1% of minder voor in de atmosfeer van een hemellichaam. Zo zijn in de atmosfeer van de aarde alle gassen buiten het overvloedige stikstof en zuurstof spoorgassen. Onder meer het klimaat is gevoelig voor veranderingen in de concentraties van spoorgassen.
De eerste metingen van NOMAD zien er alvast veelbelovend uit en wijzen op de aanwezigheid van atmosferisch water.
Belangrijk, want op basis van dergelijke informatie kunnen wetenschappers de samenstelling, de hoeveelheid en de locatie van water en andere moleculen als methaan bepalen.
Een en ander moet nieuw licht werpen op de processen die zich in de atmosfeer en aan het oppervlak van Mars afspelen. Deze metingen zijn ook enorm belangrijk bij de voorbereiding van toekomstige missies naar Mars en uiteindelijk ook bemande Marsvluchten.
Volgend jaar zal de TGO langzaamaan in een cirkelvormige baan op een hoogte van 400 kilometer boven het Marsoppervlak worden gebracht, waarna de wetenschappelijke missie in december 2017 kan aanvangen.
België zal daarbij alvast op de eerste rij aanwezig zijn…
Achtergrond
Meer informatie over de eerste resultaten van NOMAD? Klik hier!
Meer achtergrond over het instrument NOMAD? Klik hier!