De maan in het vizier

Europa werkt momenteel aan de technologie voor een Lunar Lander, een missie die latere vluchten van mensen naar de maan moet voorbereiden. 'Onze ambitie is om ooit een Europese astronaut op de maan te laten werken'. Dat zegt Bruno Gardini van ESA, die al sinds 2005 bij het project betrokken is.

Autonoom en precies

'Deze missie zal Europa de nodige technologie bezorgen om in de toekomst op andere hemellichamen te kunnen landen', aldus Gardini over de onbemande maanlander.

Die zou in 2018 gelanceerd worden en autonoom een precisielanding moeten uitvoeren nabij de zuidpool van de maan.

Daar is de kans het grootst dat we nieuwe inzichten in de maan krijgen. En er zijn bovendien lange en continue perioden van zonlicht, zodat de lander beroep kan doen op zonne-energie.

Kernwoorden bij de wetenschappelijke experimenten van de missie zijn: straling, stof, habitats en 'vluchtige substanties'.

Ze hebben allemaal te maken met de unieke omstandigheden die op de maan heersen. Die 'vluchtige substanties' – onder meer water - kunnen misschien uit de maanbodem gehaald worden. Ze zijn een belangrijke bron van onder meer koolstof, stikstof, fosfor en zwavel en kunnen beslist nuttig zijn voor toekomstige bemande maanmissies.

Meer onderzoek nodig

Net zoals water zijn deze scheikundige elementen er gekomen door een miljarden jaren lange blootstelling aan de zonnewind, een stroom van geladen deeltjes die ontsnappen aan het oppervlak van de zon.

De kans is het grootst dat we ze vinden nabij de polen van de maan. Anderzijds is het project niet risicoloos.

Het voorziene landingsgebied is met de aanwezigheid van grote rotsblokken en bergkammen behoorlijk gevaarlijk.

Onze kijk op de maan is als gevolg van recente ruimteprogramma's veranderd en meer onderzoek is nodig. 'We weten beslist niet waar water vandaan kan komen als we ter plaatse niet meer experimenten gaan doen'. Dat meent Colin Pillinger, planeetonderzoeker aan de Open University in het Verenigd Koninkrijk.

Een belangrijke stap in het project werd in september vorig jaar gezet door de ondertekening, met het bedrijf EADS-Astrium, van een anderhalf jaar durend studiecontract.

Dat moet in 2012 leiden tot een review, die dan weer de basis moet leggen voor het definitieve ontwerp van de lander en de missie.

Wist je dat… … 40 jaar geleden een Belgisch kunstwerk op de maan werd achtergelaten? De Amerikanen voerden tussen 1969 en 1972 in het kader van hun Apollo-maanprogramma zes maanlandingen uit. Daarbij liepen alles samen 12 astronauten op de maanbodem rond. Bij de vierde maanlanding van de Apollo 15 liet astronaut David Scott op 1 augustus 1971 het beeldje Fallen Astronaut van de Belgische kunstenaar Paul Van Hoeydonck (86) op de maan achter, samen met een gedenkplaat met de namen van veertien omgekomen astro- en kosmonauten. Het amper 8,5 centimeter grote beeldje is gemaakt van aluminium en is als enige kunstobject op de maan heel bijzonder. Een gelijkaardig figuurtje werd op de aarde in de vulkaan Vesuvius gegooid. Een ander beeldje had Mars moeten bereiken, maar dat is er nooit van gekomen.