Een Marsreis op aarde

Het onderzoek moet dienen als een platform voor de verkenning van het zonnestelsel door de mens. Het gaat om de simulatie op de grond van een missie naar Mars en terug.

Twee van de kandidaten zullen samen met vier Russische vrijwilligers vanaf oktober gedurende 105 dagen van de buitenwereld worden afgesloten in een isolatiekamer. Daarna volgt een periode van volledige isolatie met nog twee andere Europese kandidaten. Die duurt 520 dagen en begint in januari 2009.

Een deel van de kamer moet doorgaan voor een ruimteschip dat ruimtevaarders naar en van Mars transporteert, terwijl een ander deel dient als 'landingsmodule' naar en van het Marsoppervlak. Mars500 is een gezamenlijk project van ESA en het Russisch Instituut voor Biomedische Problemen (IBMP) in Moskou. Uiteindelijk worden acht Europese kandidaten gekozen, vier om aan het eigenlijke onderzoek deel te nemen en vier als reserve.

Hooggekwalificeerd

De overblijvende kandidaten kunnen zichzelf als unieke individuen beschouwen. Zij bleven immers over uit een totaal van meer dan 5600 kandidaturen. Ze hebben de meest uiteenlopende opleidingen, die zowat alle mogelijke technische en wetenschappelijke disciplines omvatten. Er zitten ook gekwalificeerde duikers en piloten tussen, mensen met militaire ervaring en zelfs kandidaten die eerder al betrokken waren bij bemande ruimtevluchten.

Deze hooggekwalificeerde mensen komen uit heel Europa: Duitsland, Oostenrijk, Portugal, Italië, Frankrijk, Zweden, Denemarken, Zwitserland en ook België. Als ze gekozen worden staan ze te trappelen om een positieve impact op dit project te hebben.

'Dit is een enorme menselijke ervaring', aldus een Franse kandidaat die momenteel betrokken is bij palliatieve zorg en bij een juridisch partnerschap, dat geweld uit de sport wil bannen. 'Deze ervaring kan men nergens anders vinden en ik zou heel trots zijn indien ik zou gekozen worden. Ik ben 17 jaar gevechtspiloot geweest en ik ben me goed bewust van wat het betekent mensen gedurende lange tijd in een onder druk gebrachte omgeving samen te brengen. Als master in klinische psychologie ben ik ook bijzonder geïnteresseerd in de groepsdynamiek van dit project.'

Het is maar één opinie die heel typisch is voor alle kandidaten. 'We hebben heel wat gemotiveerde, getalenteerde en intelligente mensen gezien', aldus psycholoog Henning Soll, die lid is van het selectieteam.

'Het zal heel moeilijk zijn de meest geschikte kandidaten te kiezen. We zoeken niet alleen robuuste, emotioneel stabiele en gemotiveerde mensen met teamspirit. Ze moeten ook openstaan voor andere culturen en kunnen omgaan met een enigszins spartaanse levensstijl, die je mag verwachten bij een ruimtemissie.'

'Maar we willen ook verschillende persoonlijkheden en talenten met elkaar combineren zodat we de optimale groep voor een dergelijk uitvoerig experiment kunnen samenstellen.'

Bij de selectieprocedure in het EAC waren er drie belangrijke aspecten: een medisch onderzoek onder meer ultrasonisch onderzoek van de ingewanden om de gezondheidstoestand van de kandidaten vast te stellen, een psychologische test die ook bij de selectie van piloten wordt gebruikt en een persoonlijk interview met een panel van experts om onder meer de motivatie en de geschiktheid van de kandidaat vast te stellen.

Naast Henning Soll bestond het interviewpanel nog uit Jennifer Ngo-Anh, Exploration Life Scientist en ESA-programmamanager voor Mars500, prof. Joeri Voronkov die bij het IBMP verantwoordelijk is voor de selectie van kosmonauten, Florence Loustalot van Human Resources bij ESA, en Elena Feichtinger, een consultant van het ESA-kantoor in Moskou.

Een lang proces

'De hele selectieprocedure is uitzonderlijk goed verlopen. Het geeft een goed gevoel dat we de eerste stappen zetten van een lange proces dat in de toekomst moet uitdraaien op de eerste Europese astronauten op Mars', zegt Jennifer Ngo-Anh.

'Met dit eerste onderzoek hebben we nog een lange weg af te leggen. Eenmaal de kandidaten gekozen zijn, komen er in de zomer bijkomende medische tests in het IBMP in Moskou. Daarna volgt voor de kandidaten in augustus/september een opleiding om ze voor te bereiden voor de eerste periode van isolatie in het IBMP, die 105 dagen duurt. De faciliteit die daarvoor zal worden gebruikt werd voor dit onderzoek grondig verbouwd. Als dit een succes is volgt de volledige isolatie van 520 dagen.'

De isolatiekamer bestaat uit verschillende modules. Er is een bergruimte om voedsel en andere levensmiddelen op te slaan, een woongedeelte, een module voor onderzoek en medische proeven en een nagebootste Marslander. Gedurende heel de tijd zullen de kandidaten alle aspecten van een Marsmissie simuleren: de reis naar Mars, in een baan rond de Rode Planeet draaien, de landing en de terugkeer naar de aarde. Een belangrijke factor - de gewichtloosheid - kan niet worden nagebootst maar het onderzoek zal belangrijke psychologische en fysiologische gevolgen helpen bepalen van het gedurende lange tijd opgesloten zitten in een beperkte ruimte.

Eens de kandidaten zich in de isolatiekamer bevinden zullen ze slechts gedurende de toegestane tijd persoonlijk contact met elkaar kunnen hebben. Ze zullen ook stemcontact hebben met een nagebootst vluchtcontroleteam en met familie en vrienden, net zoals dat bij een echte vlucht het geval zou zijn.

Dat is niet zo vanzelfsprekend. De gekozen kandiaten zijn immers heel gezond en velen zijn heel sportief en sociaal. Misschien is deze verandering in manier van leven wel het moeilijkst te verdragen. De meeste geïnterviewde kandidaten vertelden dat ze hun familie en vrienden zouden missen, maar dat dit een 'natuurlijk gevoel' was dat getemperd werd door een gevoel van trots over de impact van dit onderzoek voor de toekomst.

Isolatie

Natuurlijk hechten verschillende mensen belang aan verschillende dingen. Een van de Duitse kandidaten vertelde dat hij het eenvoudigweg zou missen 'de stad in te gaan om een boek te kopen.' Een andere kandidaat zou het 'daglicht' missen. Dezelfde kandidaat zei echter ook dat een dergelijke lange periode van isolatie een positieve uitdaging was.

'In het begin zijn we vreemden voor elkaar, maar na enkele weken zouden we elkaar goed kunnen leren kennen en hopelijk een goede vriendschap tot stand brengen, die ons door goed en kwaad leidt. Zolang we met een geharmoniseerd team kunnen starten zouden de ervaring positief moeten zijn'.

Zoals bij een echte bemande ruimtevlucht kunnen de gekozen kandidaten ook bepaalde persoonlijke zaken meenemen en worden ze voorzien van boeken, films, persoonlijke laptops. Ze kunnen zich ook bezighouden met fysische oefeningen of zelfstudie.'

Onderzoek

Men zal nagaan wat de gevolgen van de isolatie zijn op verschillende psychologische en fysiologische aspecten. Zorgen langdurige ruimtevluchten voor meer stress? Heeft dat dan een invloed op de professionele bezigheden? Wat zijn de gevolgen van stress op het vlak van hormonen en immuniteit? Wat is het gevolg van alom tegenwoordig spectraal licht op de slaapcyclus, de kwaliteit van de slaap, alertheid en onze biologische klok?

Wat zijn de gevolgen van oefeningen met/zonder voedselsupplementen op de gemoedsgesteldheid en het werkvermogen? En van het opgesloten zitten in een kleine ruimte op de bloeddruk? Wat is het verband tussen de werking van het hart en de psychologie van de mens? Men zal ook het niveau van omega 3-vetten in het bloed van de 'Marsreizigers' onderzoeken om na te gaan of een supplement voor een beter psychologisch welbevinden kan zorgen en om depressie en gemoedswisselingen tegen te gaan.

De resultaten van het onderzoek zullen bepaald worden met analyses van stalen van bloed, urine en speeksel, via metingen van de bloeddruk en ecg-metingen en met het gebruik van sensoren voor het meten van de ademhaling. De kandidaten zullen ook vragenlijsten invullen.

Al met al moet de opgedane kennis een basis vormen voor de mogelijke ontwikkeling van farmacologische hulpmiddelen en andere technieken. Die moeten ongewenste neveneffecten tijdens een verblijf in de ruimte tegengaan, in het bijzonder tijdens een langdurige ruimtemissie naar Mars.

More informatie

Jennifer Ngo-Anh
ESA Mars500 Programme Manager
Tel: +31 71 565 8609
Email: Mars500 @ esa.int

Markus Bauer
ESA Communication Officer for the
Directorate of Human Spaceflight,
Microgravity and Exploration
Tel: + 31 71 565 6799
Email: markus.bauer @ esa.int