Onbekende planetoïde vliegt vlak langs de aarde
Een vrij onbekende planetoïde zal op 15 februari rakelings langs de aarde vliegen. Het stuk ruimterots heeft een doorsnede van 50 meter en werd vorig jaar ontdekt door Spaanse amateurastronomen die door ESA gesteund worden.
De details rondom planetoïde 2012 DA14 zijn nog tamelijk vaag. Zo zijn er bijvoorbeeld nog geen rechtstreekse metingen van de omvang van het stuk steen beschikbaar. Wetenschappers kunnen dus niet anders dan de omvang schatten. Dat doen ze aan de hand van de helderheid van de planetoïde. De schattingen lopen uiteen van een doorsnede van 50 tot 80 meter. Ook het gewicht kan alleen nog maar geschat worden. Wetenschappers schatten de massa van 2012 DA14 op zo'n 130.000 ton. Waaruit het stuk steen bestaat is ook nog onbekend.
Wat al wel bekend is, is dat de planetoïde bij zijn reis langs de aarde niet op onze planeet zal inslaan. “We kunnen zijn baan berekenen met behulp van de Europese NEODyS planetoïde database”, aldus Detlef Koschny. Hij is bij het Space Situational Awareness Office -een onderdeel van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA- verantwoordelijk voor het in de gaten van objecten die dicht in de buurt van de aarde komen. “Onze computerberekeningen laat zien dat deze asteroïde deze eeuw zeker niet op aarde zal inslaan.”
2012 DA14
Nog niet eerder kwam planetoïde 2012 DA14 zo dicht bij onze planeet als hij op 15 februari aanstaande zal doen. Op die dag vliegt het brok ruimtesteen met een snelheid van 7,8 kilometer per seconde op nog net geen 28.000 kilometer aan ons voorbij.
“Dat is ruim binnen de geostationaire baan, waar veel van onze communicatiesatellieten hangen”, weet Koschny. “Maar net als de planeet lopen ook de satellieten geen gevaar. De planetoïde komt 'van onderen' en zal de geostationaire baan niet doorkruisen.”
Het stuk ruimtesteen zal 's avonds om 20.40 uur Nederlandse tijd het dichtst bij onze planeet in de buurt zijn. Hoewel hij in het niet valt vergeleken met de grootsheid van ons sterrenstelsel, zou 2012 DA14 zichtbaar moeten zijn voor alle Europeanen die een goede verrekijker omhoog richten. Wil je weten waar je precies moet kijken? Klik dan op de link onderaan dit artikel.
Amateur-ontdekking
2012 DA14 werd voor het eerst op 22 februari 2012 ontdekt door La Sagra Sky Survey, een door ESA gesteund Space Situational Awareness-programma. Het observatorium in zuidoost Spanje -naast Granada- ligt op een hoogte van 1700 meter: op een van de donkerste, minst door licht vervuilde locaties van het Europese vasteland.
De kleine omvang en voorheen onbekende baan van 2012 DA14 zorgen ervoor dat de planetoïde vorig jaar pas gespot werd nadat hij de aarde gepasseerd was. “Als dit object van ijzer was gemaakt en het onze planeet zou raken, dan zou er een krater kunnen ontstaan van 1,5 kilometer doorsnede. Precies zoals de krater bij Flagstaff in de Amerikaanse staat Arizona”, aldus Koschny. “Maar we hoeven ons nergens zorgen over te maken. De planetoïde slaat niet in.”
Rotsachtige bezoekers crowdsourcen
Het vinden van objecten die onze aarde van vlakbij passeren én die groot genoeg zijn om schade aan te richten is een belangrijk doel van ESA's Space Situational Awareness-programma (SSA).
In dat programma biedt ESA ondersteuning aan een aantal groepen Europese amateurastronomen. Dat doet ESA onder andere door lokaal onderzoek te ondersteunen en door astronomen gebruik te laten maken van ESA's eigen telescoop op het Spaanse eiland Tenerife. Het SSA-programma geeft daarnaast via zijn website http://neo.ssa.esa.int ook toegang tot baanvoorspellingen en informatie over dichtbij passerende objecten.
De ontdekking van 2012 DA14 was vooral belangrijk voor het SSA-programma omdat het een uitstekend voorbeeld is van die half miljoen nog niet ontdekte stukken ruimtesteen van minstens 30 meter die nog niet in de gaten gehouden worden.
Geautomatiseerd de nacht afspeuren
“Ons SSA-programma is bezig met de ontwikkeling van een systeem van volledig geautomatiseerde optische telescopen die planetoïden zoals deze kunnen detecteren”, aldus Nicolas Bobrinsky, manager van het SSA-programma. “Ons doel is om samen met partners van over de hele wereld objecten met een doorsnede van 40 meter of meer al drie weken voordat ze bij de aarde zijn te detecteren.”
Om dit doel te bereiken werkt ESA samen met bedrijven uit de Europese industrie. Het volledig geautomatiseerde systeem bevat talloze telescopen met een doorsnede van 1 meter. Deze telescopen moeten samen de complete lucht in één nacht kunnen vastleggen.
Planetoïde 2012 DA14 volgen
2012 DA14 volgen vanuit je achtertuin op 15 februari 2013 (Engels)