Vecmap bestrijdt gevaarlijke exotische mug
Ruimteonderzoek heeft ook heel mooie alledaagse toepassingen. Zo bestrijdt België onder het toeziend oog van het ESA-initiatief Vecmap de ‘Asian bush moquito’. Deze exotische mug werd in België voor het eerst aangetroffen in 2002 en kan verschillende infectieziekten bij de mens overbrengen.
Het gaat onder meer om virussen als Chikugunya, Dengue en West-Nijl. Vecmap test het nauwkeurig in kaart brengen van muggen in Europa, in het bijzonder muggen die ziekten overbrengen.
Dergelijke ziekten, overgebracht door muggen of teken, vormen een toenemend gevaar voor de volksgezondheid in Europa. Bovendien is het heel moeilijk om te voorspellen waar muggen goed gedijen en infecties verspreiden. De voorwaarden, plaats en tijdstip varieert enorm naargelang tussen de verschillende soorten.
Centrale database
Met Vecmap kunnen de muggen op een veel eenvoudiger manier in kaart worden gebracht. Daarbij worden belangrijke habitats gekenmerkt en kaarten afgeleverd voor een veelheid aan gebruikers.
Het gaat om zowel software als ondersteunende dienstverlening, waarbij gebruikt wordt gemaakt van metingen op de grond als van gegevens van satellieten voor aardobservatie. Daarbij gaat het onder meer om gegevens als het soort vegetatie, de temperatuur op het land en de vochtigheid van de bodem.
De plaatselijke gegevens worden door controleurs ingevoerd in een smartphone, die hun positie vastlegt met behulp van navigatiesatellieten. Daarna gaan de gegevens naar een centrale database.
Avia-GIS en Modirisk
Avia-GIS (Avia staat voor Agriculture and Veterinary Information and Analysis) is een Belgisch consultancybedrijf in Zoersel, dat in 2001 werd opgericht. Het is gespecialiseerd in het verzamelen, verwerken en analyseren van informatie en de ontwikkeling van informatiesystemen met bijzondere aandacht voor onder meer de gezondheid van mens en dier.
Het maakt daarbij gebruik van de nieuwste technieken met inbegrip van geografische informatiesystemen (GIS) en satellietbeelden.
Avia-GIS kreeg de vraag om een programma uit te werken om de ‘Asian bush mosquito’ in België uit te roeien. De mug, met de wetenschappelijke naam Ochlerotatus japonicus, heeft geen Nederlandse naam. De bestrijding van de mug vindt plaats op basis van een inschatting van de risico’s door het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) met experts van het Belgisch programma Modirisk. Het WIV ondersteunt het gezondheidsbeleid door wetenschappelijk onderzoek, expertadvies en dienstverlening.
Tot maart 2013
Modirisk bestudeert de biodiversiteit van muggen en de veranderingen ervan. Belangrijk, want door de opwarming van de aarde ontstaan de juiste voorwaarden voor het gedijen van vreemde muggensoorten en de verspreiding van ziekten.
De algemene coördinatie van Modirisk gebeurt door het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen en daarnaast zijn ook nog Avia-GIS, het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) in Brussel, de Université Catholique de Louvain (UCL) en de Wageningen University (WU) in Nederland erbij betrokken.
Avia-GIS werkt met ESA bij de ontwikkeling van Vecmap en zal het systeem gebruiken bij het programma voor de uitroeiing van de muggen. De muggen zullen in de gaten worde gehouden tot het einde van het seizoen en het project loopt mogelijk nog tot maart 2013.
De kaart hierboven toont de verdeling van muggen in België. Rechts is een voorbeeld te zien van de vallen die gebruikt worden om de muggen te tellen. De data worden door middel van een smartphone via satelliet verstuurd voor verder onderzoek.
