Ελληνική ομάδα συμμετέχει στην αποστολή JUICE
Το Particle Environment Package (PEP) το επιστημονικό πείραμα μιας ελληνικής ομάδας είναι ένα από τα 11 επιλεγμένα πειράματα που θα διεξαχθεί στα πλαίσια της αποστολής Jupiter ICy moons Explorer (JUICE) της ESA , μετά από σκληρό ανταγωνισμό, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της αποστολής.
Πρόσφατα, η Επιτροπή Επιστημονικών Προγραμμάτων της ESA (Science Programme Committee) ενέκρινε συμπληρωματικά όργανα που περιλαμβάνουν κάμερες και φασματόμετρα, ένα υψόμετρο λέιζερ και ένα ραντάρ που διαπερνά τον πάγο. Τα όργανα θα αναπτυχθούν από επιστημονικές ομάδες από 16 ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των οποίων είναι και η Ελλάδα, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία.
Το PEP θα αποτελεί ένα από τα 11 βασικά όργανα του σκάφους. Θα διερευνήσει την τρισδιάστατη δομή του δίσκου πλάσματος του Δία και θα χαρτογραφήσει πώς η έντονη ροή του πλάσματος βομβαρδίζει τις επιφάνειες των φεγγαριών του. Και, για πρώτη φορά, θα λάβει δείγματα των αδύναμων ατμοσφαιρών των φεγγαριών με σκοπό την κατανόηση του τρόπου που τα υλικά απελευθερώνονται επάνω και ακριβώς κάτω από την επιφάνεια.
Ανάμεσα στους ερευνητές που συμμετέχουν στο πείραμα PEP είναι και ο διακεκριμένος Ελληνοαμερικάνος αστροφυσικός Σταμάτιος Κριμιζής.
Λίγοι διαστημικοί επιστήμονες έχουν στο ενεργητικό τους τόσες επιτυχίες όπως ο Δρ.Σταμάτης Κριμιζής. Γεννημένος στη Χίο έχει κάνει καριέρα στη NASA, λαμβάνοντας μέρος στην πλειονότητα των μεγάλων αποστολών της υπηρεσίας.
Από τα Voyager 1 και 2 μέχρι το Messenger που εξερευνά σήμερα στον Ερμή, και το Νew Horizons που βρίσκεται καθ΄οδόν για τον Πλούτωνα. Ενώ είχε συμμετάσχει και στην ιστορική αποστολή Galileo, την πρώτη που μελέτησε από κοντά το γιγάντιο σύστημα του Δία.
Ο Δρ.Κριμιζής είναι σήμερα επόπτης του Γραφείου Διαστημικής Έρευνας της Ακαδημίας Αθηνών, επίτιμος διευθυντής του Τμήματος Διαστήματος στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς, πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Αστροναυτικής και εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ESA και το 2010 ανέλαβε πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας.
Αξίζει να σημειωθεί πως το όνομα του Δρ.Κριμιζή δόθηκε το 1999 σε έναν αστεροειδή, τον 8323 Krimigis, με απόφαση της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης.
Μέρος επίσης λαμβάνει ακόμα ένας Έλληνας ακαδημαϊκός, ως συνεργαζόμενος ερευνητής, ο επίκουρος καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, Θεόδωρος Σαρρής, επιβεβαιώνοντας ότι η ελληνική συμμετοχή σε προγράμματα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος θα συνεχιστεί και την επόμενη γενιά.
Ο σχεδιασμός του οργάνου ΡΕΡ, συντονίζεται από το Σουηδικό Ινστιτούτο Διαστημικής Φυσικής με τη συμμετοχή ινστιτούτων από την Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ.
Η εξέλιξη αυτή, αναμένεται να ενισχύσει τη συνεργασία της Ακαδημίας Αθηνών με μεγάλα Ιδρύματα του εξωτερικού, όπως αυτή έχει θεμελιωθεί με τη συνεχιζόμενη συμμετοχή της Ακαδημίας στις δραστηριότητες των αποστολών Voyager, που βρίσκεται στα όρια της Ηλιόσφαιρας,Cassini, που είναι στον Κρόνο, και του Messenger, στον Ερμή.
Λίγα λόγια για την αποστολή JUICE
Η αποστολή JUICE είναι η πρώτη αποστολή μεγάλης κλίμακας του προγράμματος Cosmic Vision 2015-2025 της ESA που θα πραγματοποιήσει επιστημονικά πειράματα για τη μελέτη του γίγαντα πλανήτη αερίου και των μεγάλων φεγγαριών του στα οποία υπάρχουν ωκεανοί.
Προγραμματισμένη να ξεκινήσει το 2022 και να φτάσει στο Δία το 2030, θα περάσουν τουλάχιστον τρία χρόνια κάνοντας λεπτομερείς παρατηρήσεις του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος και των τριών μεγαλύτερων φεγγαριών του, του Γανυμήδη, της Καλλιστούς και της Ευρώπης.
Τα φεγγάρια αυτά πιστεύεται πως φιλοξενούν απέραντους ωκεανούς νερού κάτω από την παγωμένη επιφάνειά τους. Ο JUICE θα χαρτογραφήσει τις επιφάνειές τους, αφουγκράζοντας το εσωτερικό τους και αξιολογώντας το δυναμικό τους για τη φιλοξενία ζωής στους ωκεανούς τους.
Κατά τη διάρκεια της αποστολής του, ο JUICE θα παρατηρήσει την ατμόσφαιρα και τη μαγνητόσφαιρα του Δία, και την αλληλεπίδραση και των τεσσάρων δορυφόρων του Γαλιλαίου - τα τρία παγωμένα φεγγάρια και την Ιώ - με τον γιγάντιο πλανήτη αερίου.
Ο JUICE θα καταλήξει να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Γανυμήδη, όπου θα μελετήσει την παγωμένη επιφάνεια του φεγγαριού και την εσωτερική δομή του, συμπεριλαμβανομένου του ωκεανού που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του.
Το μεγαλύτερο φεγγάρι στο ηλιακό μας σύστημα, ο Γανυμήδης είναι το μόνο που είναι γνωστό ότι παράγει το δικό του μαγνητικό πεδίο, και ο JUICE θα παρατηρήσει λεπτομερώς τις μοναδικές μαγνητικές αλληλεπιδράσεις και τις αλληλεπιδράσεις πλάσματος με τη μαγνητόσφαιρα του Δία.
"Ο Δίας και τα παγωμένα φεγγάρια του αποτελούν ένα είδος μίνι ηλιακού συστήματος από μόνα τους, προσφέροντας στους Ευρωπαίους επιστήμονες και τους διεθνείς εταίρους μας την ευκαιρία να μάθουν περισσότερα για το σχηματισμό δυνητικά κατοικήσιμων κόσμων γύρω από άλλα αστέρια", λέει ο Dmitrij Titov, επιστήμονας της ESA για τη μελέτη της αποστολής JUICE.
Με την Ευρώπη, τον Γανυμήδη και την Καλλιστώ να θεωρούνται πως φιλοξενούν στο εσωτερικό τους ωκεανούς, η αποστολή θα μελετήσει τα φεγγάρια ως εν δυνάμει οικισμούς, προσεγγίζοντας δύο βασικά ζητήματα του προγράμματος Cosmic Vision: ποιές είναι οι προϋποθέσεις για το σχηματισμό των πλανητών και την εμφάνιση της ζωής, και πώς λειτουργεί το Ηλιακό Σύστημα;
