Euronews: Παλεύοντας με τους κινδύνους από αστεροειδείς

"Ήταν ένα πολύ άσχημο γεγονός. Ευτυχώς κανείς δεν σκοτώθηκε. Δείχνει όμως την ισχύ που έχουν αυτά τα πράγματα", αναφέρει ο επιστήμονας Άλαν Χάρις, διευθυντής του Ινστιτούτου Πλανητικής Έρευνας του Βερολίνου.

Ήταν έκπληξη το γεγονός ότι κανείς δεν τον είχε δει να έρχεται. Αλλά δεν ήταν ένας μεγάλος αστεροειδής. Δεν ήταν πάνω από 20 μέτρα, την ίδια ώρα που πολύ μεγαλύτερες απειλές παραμονεύουν στο διάστημα.

Λίγες μέρες πριν, ένας άλλος αστεροειδής μήκους 270 μέτρων πέρασε κοντά από την Γη. Ένα τέτοιο αντικείμενο να προκαλούσε πολύ μεγαλύτερη καταστροφή.

"Κάτι με μέγεθος εκατό μέτρων, για παράδειγμα, που επίσης δεν θεωρείται κάτι πολύ μεγάλο, κάτι στο μέγεθος ενός ποδοσφαιρικού γηπέδου, θα μπορούσε στην χειρότερη περίπτωση να καταστρέψει ολοκληρωτικά μια αστική περιοχή. Αυτά τα ενδεχόμενα είναι που αναζητούμε στο διάστημα και ψάχνουμε τρόπους να αντιμετωπίσουμε", εξηγεί ο Χάρις.

Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη ενέργειες για την αντιμετώπιση αυτής της απειλής από αστεροειδείς. Στις αρχές Φεβρουαρίου συναντήθηκαν επιστήμονες που ειδικεύονται στο διάστημα και πολιτικοί εμπειρογνώμονες από όλα τα μεγάλα κράτη που δραστηριοποιούνται στο διάστημα, ώστε να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για την ανάληψη δράσης.

"Πέρυσι ήμασταν ακόμα σε μια κατάσταση στην οποία, αν ένας αστεροειδής απειλούσε τον πλανήτη μας, δεν θα είχαμε τρόπο να αντιδράσουμε σε αυτό οργανωμένα. Κάναμε το πρώτο βήμα δημιουργώντας αυτήν την ομάδα εργασίας", εξηγεί ο Ντέλτσεφ Κόστσι, διευθυντικό στέλεχος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.

Η ομάδα υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη. Καθώς οι αστρονόμοι εργάζονται για να ανακαλύψουν νέους αστεροειδείς κοντά στην Γη, αυτή η ομάδα αποφασίζει τι θα κάνει αν κάποιος από αυτούς αποδειχθεί σοβαρή απειλή.

"Επομένως θα καταλήξουμε με ένα όριο μεγέθους ή ενέργειας ή οτιδήποτε άλλο, όταν θέλουμε να ξεκινήσουμε μια διαστημική  αποστολή. Νομίζω ότι αυτό θα ξεκινήσει από τα 50 και 100 μέτρα, αν θέλετε να ακούσετε τον αριθμό μεγέθους.

Αλλά, όπως είπα, δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα. Αυτό είναι ακριβώς ένα από τα καθήκοντα αυτής της ομάδας για να καταλήξουμε σε  αριθμούς", εξηγεί ο Ντέλτσεφ Κόστσι.

Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 20.000 αστεροειδείς με διάμετρο εκατοντάδων μέτρων και σε απόσταση μόλις μερικών δεκάδων χιλιομέτρων δίπλα από τη Γη. Ειδικοί όπως ο Άλαν Χάρις αναπτύσσουν σχέδια αναφορικά με το πώς θα σταματήσουμε έναν αστεροειδή που κινείται σε τροχιά σύγκρουσης με τον πλανήτη μας.

"Έτσι, μία από τις κύριες ιδέες που εξετάζουμε είναι να χτυπήσουμε τον αστεροειδή με ένα διαστημόπλοιο. Μοιάζει λίγο με το κοσμικό μπιλιάρδο", εξηγεί ο Αλαν Χάρις. "Στην πράξη, ένα διαστημικό όχημα είναι ένα πολύ μικρό αντικείμενο συγκριτικά με τον αστεροειδή. Έχει πολύ μικρό όγκο, ο αστεροειδής είναι πολύ μεγάλος. Επομένως πρέπει να χτυπήσουμε τον αστεροειδή πολύ δυνατά με το διαστημόπλοιο, θα πρέπει να πάμε επάνω του με μεγάλη ταχύτητα με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Έτσι θα κάνουμε τον αστεροειδή να αλλάξει την τροχιά του και να μην χτυπήσει την Γη".

Φυσικά, οι αστεροειδείς δεν είναι η μόνη απειλή που αντιμετωπίζουμε. Απειλή είναι και τα διαστημικά απόβλητα. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα σκοτώσουν ούτε θα τραυματίσουν  ανθρώπους στη Γη, αλλά θα μπορούσαν να προκαλέσουν τον όλεθρο μεταξύ του τρέχοντος στόλου των δορυφόρων μας.

Ο Χάινερ Κλινκραντ είναι ο κορυφαίος ευρωπαίος ειδικός σε αυτό το ζήτημα. Ο ίδιος λέει: "Είναι σε μεγάλο βαθμό τα σκουπίδια που προέρχονται από την κούρσα των χωρών στο διάστημα. Από τα 16.000 με 17.000 αντικείμενα που μπορούμε να εντοπίσουμε από τους επίγειους σταθμούς, περίπου μόλις τα 1.000 είναι τα διαστημικά οχήματα που βρίσκονται σε λειτουργία. Όλα τα υπόλοιπα είναι απομεινάρια δραστηριοτήτων διαστημικών πτήσεων του παρελθόντος. Πάνω από τα μισά αντικείμενα είναι στην πραγματικότητα θραύσματα από πρόσφατες συγκρούσεις και εκρήξεις".

Πλέον οι αποστολές σχεδιάζονται ώστε να μην αφήνουν απορρίμματα στο διάστημα.

Για να αντιμετωπιστεί οτιδήποτε βρίσκεται ήδη εκεί, μηχανικοί προωθούν τεχνολογίες παρόμοιες με αυτές που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να ωθήσουν εκτός πορείας τους αστεροειδείς.

"Επομένως, η κύρια πρόθεση για την αποκατάσταση της κατάστασης είναι η αλλαγή της τροχιάς. Αυτό μπορεί να γίνει, για παράδειγμα, με την τοποθέτηση ηλεκτροκινητήρων στο αντικείμενο και την ενεργοποίησή τους ώστε να οδηγηθεί το αντικείμενο σε άμεση επανείσοδο. Ένας άλλος τρόπος είναι η τεχνητή αύξηση της οπισθέλκουσας δύναμης σε ένα τέτοιο αντικείμενο, έτσι ώστε η τροχιά να μειωθεί  με την πάροδο του χρόνου".

Κατά συνέπεια, Δύο είναι τα συμπεράσματα:

Πρώτον, παρόμοιες διαστημικές τεχνολογίες θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να κάψουμε και κατά συνέπεια να καταστρέψουμε τα διαστημικά απόβλητα και να απωθήσουμε αστεροειδείς.

Δεύτερον, τα δύο αυτά θέματα λαμβάνονται πλέον σοβαρά υπόψη από τους ειδικούς.

"Αν συγκρίνουμε τους κινδύνους των αποβλήτων με τους αστεροειδείς, θα λέγαμε ότι οι κίνδυνοι από τα απόβλητα είναι πιο άμεσοι αλλά από τους αστεροειδείς είναι μεγαλύτεροι", λέει ο Χάινερ Κλινκραντ.

"Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για αυτό. Πρέπει να είμαστε, γιατί  την επόμενη φορά που θα συμβεί μπορεί να μην είναι μόνο ένα αντικείμενο 20 μέτρων που θα διαλυθεί με την είσοδο στην ατμόσφαιρα. Μπορεί να είναι 50 ή 100 μέτρα και δεν θα θέλαμε να μάθουμε τι αντίκτυπο θα είχε ένα τέτοιο ενδεχόμενο σε όλους μας", προσθέτει ο Άλαν Χάρις.

Ευτυχώς έχουν πλέον γίνει τα πρώτα βήματα για να προλάβουμε ένα τέτοιο σενάριο που θυμίζει ταινίες καταστροφής.