ESA title
Play
$video.data_map.short_description.content
Agency

Καλλιέργεια τροφίμων στο διάστημα: Φαντασία ή πραγματικότητα

23/05/2016 1319 views 2 likes
ESA / Space in Member States / Greece

Kαλώς ήλθατε στην εκπομπή Space όπου θα ασχοληθούμε με το φαγητό. Μέχρι τώρα, στους αστροναύτες σε τροχιά  δίνουν τρόφιμα που ετοιμάζουν στη Γη και στη συνέχεια τα στέλνουν  στο διάστημα με έναν πύραυλο. Τι γίνεται όμως αν θέλετε να συμμετέχετε σε αποστολή μακράς διάρκειας; Ίσως χρειαστεί να παράγετε κάποια τρόφιμα ενώ είσθε σε τροχιά, καθώς και αέρα για να αναπνεύετε. Είναι εφικτό;

Βρεθήκαμε στη Βρέμη και στη Βαρκελώνη για να το ανακαλύψουμε.Δεν είναι εύκολο να παραχθούν τρόφιμα στο διάστημα ωστόσο μπορεί να γίνει.Οι Ρώσοι κοσμοναύτες πειραματίστηκαν πρώτοι καταναλώνοντας διαστημικές καλλιέργιες το 2003 ενώ τον περασμένο Αύγουστο Αμερικανοί αστροναύτες δοκίμασαν το πρώτο μαρούλι Made in space!

Ωστόσο οι ταξιδιώτες του διαστήματος χρειάζονται πολύ περισσότερα για να επιβιώσουν.

Ακριβώς πόσα έχει ορισθεί με ακρίβεια από μια ομάδα που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος. «Τα βασικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται είναι πέντε κιλά ανά αστροναύτη ανά ημέρα από άποψη κατανάλωσης.Αυτό σημαίνει ένα κιλό οξυγόνου, ένα κιλό αφυδατωμένα τρόφιμα, και τρία κιλά νερό, τα οποία χρησιμοποιούνται ως πόσιμο νερό και για την ενυδάτωση των τροφίμων»,τονίζει η Μπριζίτ Λαμάζτου προγράμματος "MELiSSA Pilot Plant" στη Βαρκελώνη υπό την εποπτεία της ESA.

Υπάρχουν πολλές έρευνες σε εξέλιξη προκειμένου να ικανοποιήσουν τις διαφορετικές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένου ενός πειράματος με αρουραίους και φύκια στη Βαρκελώνη.Αποτελεί  μέρος του προγράμματος "ΜΕΛiSSA", στόχος  του οποίου είναι η ανάπτυξη συστημάτων υποστήριξης ζωής κλειστού χώρου για τα διαστημικά ταξίδια.Εδώ, οι αρουραίοι αναπνέουν οξυγόνο από τα φύκια και τα φύκια αναπνέουν CO2 από τους αρουραίους.

«Οι αρουραίοι αναπνέοντας  παράγουν CO2. Τα μικρο-φύκια αιχμαλωτίζουν το CO2, και με το φως του βιοαντιδραστήρα είναι σε θέση να κάνουν φωτοσύνθεση , παράγοντας οξυγόνο. Κατόπιν το οξυγόνο μεταφέρεται στο τμήμα  με τα ζώα, και αυτό γίνεται σε μια συνεχή κίνηση κυκλικά »,αναφέρει ο Φράνσεσκ Γκόντια,καθηγητής Χημικός Μηχανικός στο "Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης".

Μία από τις μεγάλες προκλήσεις που η ομάδα ΜELiSSA έχει ξεπεράσει είναι η ανάπτυξη ενός συστήματος για την αιφνίδια αύξηση της παραγωγής οξυγόνου από  τα μικρο-φύκια. Ο φωτισμός του φωτο-βιοαντιδραστήρα είναι περισσότερο ή λιγότερο έντονος, ανάλογα με την ποσότητα του οξυγόνου που απαιτείται από τους αρουραίους», επισημαίνει ο καθηγητής Γκόντια. 

Την ίδια ώρα  οι Γερμανοί αστρομηχανικοί κατασκευάζουν ένα δορυφόρο όπου θα καλλιεργούνται ντομάτες στο διάστημα.

Το διαστημόπλοιο CROPIS της Ε.Ε θα εκτοξευτεί το επόμενο καλοκαίρι, και θα περιστρέφεται γύρω από τη Γη, καθώς οι σπόροι θα φυτρώνουν εντός του.

«Έχουμε ένα θερμοκήπιο που καλλιεργεί  ντομάτες στο εξωτερικό περίβλημα του δορυφόρου, και όταν περιστρέψουμε το δορυφόρο, τότε εισαγουμε διάφορα επίπεδα βαρύτητας στο εξωτερικό του δορυφόρου. Ετσι προσπαθούμε να προσομοίωσουμε τη βαρύτητα στη Σελήνη και στον Άρη»,λέει ο Χάρτμουτ Μίλερ,διευθυντής προγράμματος δορυφόρων της Γερμανικής Υπηρεσίας Διαστήματος.

Σειρά έχουν οι βοτανολόγοι του...διαστήματος. Προτιμούν τα φυτά με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό και κυρίως τα φρούτα. Επέλεξαν τις ντομάτες για το ευρωπαϊκό "CROPIS" για έναν απλό λόγο: Το κόκκινο  είναι εύκολο να εντοπιστεί στην κάμερα.

«Στο εργαστήριο Eden στη Βρέμη του "Κέντρου Αεροδιαστημικής της Γερμανίας" ερευνούμε τις τεχνικές γύρω από τα φυτά. Ελέγχουμε την υγρασία, τη θερμοκρασία, το διάλυμα λιπάσματος. Πώς να καλλιεργήσουμε φυτά σε διαφορετικούς πλανήτες, για  να βοηθήσουμε στην εξερεύνηση του διαστήματος», υπογραμμίζει ο Γιανς Χάουσλατζ,επικεφαλής ερευνητής για το CROPIS της Γερμανικής Υπηρεσίας Διαστήματος.

«Αυτή είναι η micro-tina, μία γρήγορα αναπτυσσόμενη τομάτα,με ταχύτατη ανθοφορία και καρποφορία. Με τα πειράματα εδώ, ελέγχουμε το συστατικό των καλλιεργειών για την αναπτυξη της ντομάτας micro-tina».

 Oι ...διαστημικές ντομάτες θα πρέπει να ποτίζονται από ένα φυσικό υπο-προϊόν των αστροναυτών. «Χρησιμοποιούμε ούρα. Tα ούρα θα είναι ο «κίτρινος χρυσός» για τα φυτά όταν θα παράγεται τροφή για τον άνθρωπο στην Σελήνη και στον Άρη.»

Τα φυτά δεν θα αναπτύσσονται σε διαστημικό έδαφος, είναι πάρα πολύ δύσκολο να επιτευχθεί αυτό. Ωστόσο η περιστροφή του διαστημικού σκάφους θα δώσει στους σπόρους μια  ιδέα προς τα πού να αναπτυχθούν οι ρίζες ή τα φύλλα.

«Ανακαλύψαμε ότι ένα φυτό χρειάζεται μόνο 0.1G για την αίσθηση του βαρύτητας, ή για την κατεύθυνση. Αυτό είναι αρκετό και στην Σελήνη και τον Άρη.»

«Εδώ έχουμε διαφορετικές καλλιέργειες, τομάτα micro-tina, πιπεριά, αγγούρια. Μην τα φάτε, γιατί είναι μια επιστημονική καλλιέργεια αγγουριού, αλλά μπορώ να σας πω ότι έχει υπέροχη γεύση.»

Επιστροφή στη Βαρκελώνη .Ο επόμενος στόχος της "MELiSSA" είναι η ανάπτυξη μεθόδων για την ανακύκλωση στερεών και υγρών αποβλήτων από τα φυτά και τα ζώα.Είναι πεπεισμένοι ότι τα συστήματα «κλειστού βρόχου» είναι απαραίτητα για τις πολύμηνες  διαστημικές αποστολές.

«Θεωρώ πως είναι εφικτό και απαραίτητο» λέει ο καθηγητής Φρανσέσκ Γκόντια.Για την Μπριζίτ Λαμάζ: «Η καλλιέργεια φυτών στο διάστημα είναι κάτι που πρέπει να κάνουμε.Οσο μεγαλύτερη είναι η αποστολή , τόσο πιο αναγκαία γίνεται. Από τη στιγμή που δεν μπορούμε  να προμηθεύσουμε με την απαραίτητη τροφή τους αστροναύτες θα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο παραγωγής της τροφής.»

Τρόφιμα που καλλιεργούνται στο διάστημα θα μπορούσαν μια ημέρα να αποτελούν το ένα τέταρτο ή ακόμη και το ήμισυ των καθημερινών αναγκών ενός αστροναύτη, ενώ το οξυγόνο και τα ποσοστά ανακύκλωσης του νερού θα είναι αυξημένα. Πιθανότατα, πάνω στην ώρα, για την πρώτη πολυετή αποστολή στο διάστημα ...