Καταμέτρηση πυρκαγιών σε όλο τον κόσμο

Η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας και η αυξημένη συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων οδήγησαν σε αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών που καταστρέφουν γρήγορα εκτεταμένες περιοχές βλάστησης και δασικές εκτάσεις. Χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία έχουν ήδη βιώσει τις καταστροφικές επιπτώσεις των μεγάλης κλίμακας πυρκαγιών.

Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Πυρκαγιές των Δασών (EFFIS) ανέφερε ότι, έως τις 29 Ιουλίου 2023, περισσότερα από 234.516 εκτάρια γης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν ήδη καεί, και αυτό μόνο για εφέτος. Η κατάσταση απαιτεί επείγουσα προσοχή και αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση του αυξανόμενου κινδύνου που δημιουργούν αυτές οι πυρκαγιές.

Υπό το πρίσμα των σοβαρών αυτών δασικών πυρκαγιών, η ESA άνοιξε ξανά  τον Παγκόσμιο Άτλαντα των Πυρκαγιών, ο οποίος προσφέρει μια εικόνα για την κατανομή των μεμονωμένων πυρκαγιών που λαμβάνουν χώρα τόσο σε εθνική όσο και σε παγκόσμια κλίμακα.

Μέσω του διαδραστικού αυτού πίνακα ελέγχου, οι χρήστες μπορούν να συγκρίνουν τη συχνότητα των πυρκαγιών μεταξύ των χωρών, καθώς επίσης και να αναλύσουν την εξέλιξη των πυρκαγιών που λαμβάνουν χώρα με την πάροδο του χρόνου. Ο Άτλας άνοιξε προς επανεξέταση αρχικά το 2019, όπου υποστήριξε τόσο τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς πολιτικής προστασίας όσο και τους πυροσβέστες.

Ο ψηφιακός πίνακας ελέγχου χρησιμοποιεί νυχτερινά δεδομένα ληφθέντα από το ραδιόμετρο θερμοκρασίας επιφάνειας θάλασσας και ξηράς (SLSTR) που βρίσκεται στον δορυφόρο Copernicus Sentinel-3A. Λειτουργώντας σαν ένα θερμόμετρο στον ουρανό, ο αισθητήρας αυτός μετρά τη θερμική υπέρυθρη ακτινοβολία με σκοπό να υπολογίσει και μετρήσει τη θερμοκρασία των επιφανειών της γης, η οποία χρησιμοποιείται για την ανίχνευση των πυρκαγιών.

Ακόμα κι αν ο εν λόγω Άτλας δεν μπορεί να συλλάβει όλες τις πυρκαγιές λόγω των περιορισμών τροχιάς  και της κάλυψης από σύννεφα, είναι στατιστικά αντιπροσωπευτικός από τον ένα μήνα στον άλλο και από το ένα έτος στο άλλο. Τα δεδομένα από τον δορυφόρο Copernicus Sentinel-3B θα προστεθούν τον Δεκέμβριο του 2023.

Τα προηγούμενα επτά χρόνια, τα δεδομένα από τον Παγκόσμιο Άτλαντα των Πυρκαγιών δείχνουν ένα σημαντικό αριθμό πυρκαγιών που εντοπίστηκαν στην Πορτογαλία, την Ιταλία, την Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ισπανία με τον υψηλότερο αριθμό πυρκαγιών να είναι στην Πορτογαλία τον Αύγουστο του 2016 και τον Οκτώβριο του 2017.

Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι και ο Καναδάς έχει βιώσει 11.598 πυρκαγιές μόνο κατά τους πρώτους επτά μήνες του τρέχοντος έτους. Πρόκειται για μια αύξηση κατά 705% σε σύγκριση με τις πυρκαγιές που εντοπίστηκαν τα προηγούμενα έξι χρόνια (σε σύγκριση με τις πυρκαγιές για το διάστημα από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Ιουλίου 2022).

Ο Καναδάς μάχεται επί του παρόντος τη χειρότερη εποχή των πυρκαγιών που έχει καταγραφεί στη χώρα, με περισσότερα από 10 εκατομμύρια εκτάρια γης να καίγονται, αριθμός ο οποίος λέγεται ότι θα αυξηθεί τις επόμενες εβδομάδες.

Ο Olivier Arino (Ολιβιέ Αρίνο) της ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) δήλωσε: «Η επανεκκίνηση του Παγκοσμίου Άτλαντα των Πυρκαγιών αποτελεί μια πολύτιμη ευκαιρία για τις αρχές, τους ερευνητές και τους οργανισμούς να βελτιώσουν την κατανόησή τους για τα περιστατικά πυρκαγιάς παγκοσμίως. Χρησιμοποιώντας αυτόν τον ολοκληρωμένο πόρο, μπορούν να επινοήσουν πιο αποτελεσματικές στρατηγικές για την πρόληψη και τη διαχείριση των πυρκαγιών σε παγκόσμια κλίμακα.

«Η συνεχιζόμενη δέσμευση της ESA, του Copernicus και της ΕΕ να παρέχουν συνεχώς αυτόν τον πολύτιμο πόρο ενισχύει τη σημασία της αξιοποίησης της διαστημικής τεχνολογίας για την αντιμετώπιση κρίσιμων περιβαλλοντικών προκλήσεων».