Μελέτη blue jets από Διαστημικό Σταθμό

Ο αστροναύτης της ESA Andreas Mogensen κατά τη διάρκεια της αποστολής του στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το 2015 κλήθηκε να πάρει εικόνες πάνω από καταιγίδες με την πιο ευαίσθητη κάμερα που είχε στη διάθεσή του, με σκοπό να καταγραφούν τα φαινόμενα αυτά.

Το Εθνικό Διαστημικό Ινστιτούτο της Δανίας έχει πλέον δημοσιεύσει τα αποτελέσματα, επιβεβαιώνοντας μπλε λάμψεις εύρους αρκετών χιλιομέτρων σε υψόμετρο περίπου 18 χλμ., συμπεριλαμβανομένου ενός παλλόμενου blue jet που φθάνει τα 40 χλμ. Ένα βίντεο που καταγράφηκε από τον Andreas, καθώς πέταξε πάνω από τον Κόλπο της Βεγγάλης με 28.800 χλμ./ώρα στο Σταθμό, δείχνει με ευκρίνεια το ηλεκτρικό φαινόμενο – το βίντεο αυτό αποτελεί το πρώτο του είδους του.

 

Οι δορυφόροι είχαν καταγράψει αυτά τα φαινόμενα, αλλά η γωνία θέασής τους δεν είναι ιδανική για τη συλλογή δεδομένων συμβατών με την κλίμακα των blue jets και μικρότερων μπλε εκκενώσεων. Αντίθετα, η χαμηλότερη τροχιά του Σταθμού έχει ιδανική θέση για να συλλάβει τα sprites και τα jets.

Ο Andreas στόχευε για σύννεφα πυργίσκους - πυλώνες σύννεφου που εκτείνονται στην ανώτερη ατμόσφαιρα - και τράβηξε ένα δεύτερο βίντεο 160 δευτερολέπτων που δείχνει 245 μπλε λάμψεις από την κορυφή ενός πυργίσκου που διολίσθησε από την καταιγίδα του Κόλπου της Βεγγάλης.

Οι μπλε εκκενώσεις και οι πίδακες είναι παραδείγματα ενός ελάχιστα κατανοητού μέρος της ατμόσφαιράς μας. Οι ηλεκτρικές καταιγίδες φτάνουν στη στρατόσφαιρα και έχουν συμμετοχή στον τρόπο που η ατμόσφαιρά μας, μας προστατεύει από την ακτινοβολία.

Μόνιμη παρατήρηση

Αυτό το πείραμα επιβεβαιώνει ότι ο Διαστημικός Σταθμός αποτελεί μια κατάλληλη βάση για την παρατήρηση αυτών των φαινομένων. Ως συνέχεια, η πλατφόρμα Παρακολούθησης Αλληλεπιδράσεων Ατμόσφαιρας – Διαστήματος (Atmosphere–Space Interactions Monitor) ετοιμάζεται για εκτόξευση αργότερα αυτό το έτος, για να εγκατασταθεί στην εξωτερική πλευρά του Ευρωπαϊκού Διαστημικού Εργαστηρίου (European Space Laboratory) Columbus, με σκοπό να παρακολουθεί συνεχώς καταιγίδες και να συγκεντρώνει πληροφορίες σχετικά με τέτοια «παροδικά φωτεινά γεγονότα».

Ο Andreas καταλήγει, “Δεν μπορούμε κάθε μέρα να συλλαμβάνουμε ένα νέο καιρικό φαινόμενο σε βίντεο, οπότε είμαι πολύ χαρούμενος με το αποτέλεσμα - αλλά ακόμη περισσότερο που οι ερευνητές θα είναι σε θέση να ερευνήσουν αυτές τις ενδιαφέρουσες καταιγίδες με περισσότερες λεπτομέρειες σύντομα”.