Proba-3: θέτoντας τον έλεγχο για την άκρη του Ήλιου
Συγκλίνοντας στην τροχιά, ένα ζευγάρι μικρών δορυφόρων θα ανοίξουν μία νέα θέα στην πηγή του μεγαλύτερου σώματος στο Ηλιακό Σύστημα: την ωχρή ατμόσφαιρα του Ήλιου, εκτεινόμενη εκατομμύρια χιλιόμετρα στο διάστημα.
Οι δύο δορυφόροι μαζί ονομάζονται Proba-3 και θα εκτοξευθούν στα τέλη του 2019. Μέσω ενός ακριβή σχηματισμού πτήσης, ο ένας θα κάνει σκιά στον δεύτερο ώστε να ανοίξει μια ανεμπόδιστη θέα στην εσωτερική επιφάνεια της «κορώνας», η οποία είναι ένα εκατομμύριο φορές πιο αχνή από τον εκτυφλωτικά λαμπερό ηλιακό δίσκο.
"Όταν άκουσα πρώτη φορά την ιδέα είπα ‘Πω! Είναι ακριβώς αυτό που θέλουμε’», είπε ο Αντρέι Ζούκοφ, από το Βασιλικό Παρατηρητήριο του Βελγίου, Βασικός Ερευνητής για το ηλιακό όργανο του Proba-3.
"Ο καλύτερος τρόπος για να παρατηρήσεις την κορώνα από το έδαφος είναι κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης, παρόλο που ακόμα έχουμε να αντιμετωπίσουμε το εκπεμπόμενο φως – δεν μπορούμε να διορθώσουμε την επιρροή της ατμόσφαιρας της Γης."
"Η επόμενη καλύτερη μέθοδος είναι να δημιουργήσουμε μια τεχνητή έκλειψη χρησιμοποιώντας «κορωνογράφους», είτε σε τηλεσκόπια του εδάφους είτε σε δορυφόρους που παρακολουθούν το εσωτερικό του Ήλιου, όπως οι SOHO και Stereo.
"Το πρόβλημα είναι ότι το εκπεμπόμενο φως που αναμειγνύεται γύρω από την άκρη του σκοτεινού δίσκου, περιορίζει την θέα προς ένα από τα σημαντικότερα εσωτερικά μέρη της κορώνας. Ο «κορωνογράφος» του δορυφόρου SOHO, για παράδειγμα, δεν μπορεί να παρατηρήσει πιο κοντά από 1.1 επί την διάμετρο του Ήλιου. Άλλοι δορυφόροι μπορούν να δουν πιο κοντά, αλλά το δυνατό εκπεμπόμενο φως κάνει τη λεπτομερή παρατήρηση αδύνατη."
"Με τον δορυφόρο Proba-3 σκοπεύουμε να δούμε υπερβολικά κοντά στην ηλιακή επιφάνεια σε ορατό φως, τοποθετώντας το σκίαστρο και τον κορωνογράφο σε χωριστούς δορυφόρους περίπου 150 μέτρα μακριά."
"Αυτό ίσως μας δώσει μια καλύτερη θέα στο πιο ενδιαφέρον σημείο της κορώνας, όπου πολλά ενδιαφέροντα φυσικά φαινόμενα λαμβάνουν μέρος, εκεί όπου γεννιέται ο ηλιακός αέρας και δημιουργούνται «αποβολές της μάζας της κορώνας» – γιγάντιες ηλιακές εκρήξεις με την δυνατότητα να επηρεάσουν τις επίγειες δομές."
Ενώ η επιφάνεια του Ηλίου έχει μια σχετικά χαμηλή θερμοκρασία της τάξης των 6000ºC, η κορώνα έχει κατά μέσο όρο θερμοκρασίες εκατομμυρίων βαθμών. Το μυστήριο είναι, πώς η ενέργεια μεταφέρεται από τον «δροσερό» Ήλιο στην «καυτή» κορώνα, με εμφανή παράβαση των νόμων της Θερμοδυναμικής.
"Χαρτογραφώντας την δομή του εσωτερικού μέρους της κορώνας για παρατεταμένο χρόνο – στοχεύουμε περίπου έξι ώρες – η ελπίδα μας είναι ότι θα λάβουμε γνώση για το είδος των ενεργειακών ροών που παίρνουν μέρος", σημειώνει ο Δρ. Ζούκοφ.
"Η σταθερή λειτουργία παρατήρησης θα είναι μία φορά ανά λεπτό, αλλά θα μπορούσαμε να το επιταχύνουμε έως και σε λίγα δευτερόλεπτα, μέσα σε ένα επιλεγμένο οπτικό πεδίο, για παράδειγμα όταν εντοπίζουμε την ραγδαία εξέλιξη μιας απομάκρυνσης μάζας."
"Ο τελικός στόχος είναι να καταστεί δυνατή η κατανόηση της φυσικής των καιρικών φαινομένων στο διάστημα, ώστε να υπάρχει πρόγνωση αποβολών κορωνιακής μάζας, που είναι γνωστό έχουν δραματικές συνέπειες στα επίγεια ηλεκτρικά πεδία και άλλες δομές."
Το ζεύγος δορυφόρων Proba-3 είναι πρωτίστως και κυρίως μια τεχνολογική επίδειξη, εξερευνώντας την δυνατότητα ενός ακριβή σχηματισμού πτήσης σε τροχιά, αλλά η επίτευξη σημαντικών επιστημονικών αποτελεσμάτων θα βοηθήσει επιπλέον να αποδείξει ότι η προσέγγιση του λειτουργεί.