Space Generation [Greece] 2017- Διήμερη Εκδήλωση για το Διάστημα

Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου – Ανοιχτή Ομιλία στο Κοινό

Σε μία βραδιά που το κεντρικό αμφιθέατρο του Ιδρύματος Ευγενίδου στο Π. Φάληρο της  Αθήνας ήταν κατάμεστο, δύο εκλεκτοί Έλληνες επιστήμονες και ένας Ευρωπαίος αστροναύτης μίλησαν για τις διαφορετικές πτυχές της εξερεύνησης του Διαστήματος και απάντησαν σε ερωτήσεις των ακροατών. Στην πορεία της εκδήλωσης, οι ομιλητές παρουσίασαν αποτελέσματα της δουλειάς τους και ανέλυσαν τα ερευνητικά προγράμματα στα οποία συμμετέχουν καθώς και μελλοντικές διαστημικές αποστολές.

Το μεγάλο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Ευγενίδου γέμισε από νωρίς το απόγευμα, ενώ πολλοί ήταν εκείνοι που παρακολούθησαν τις ομιλίες σε απευθείας μετάδοση από τις γιγαντο-οθόνες στην είσοδο του Πλανητάριου, καθώς εξαντλήθηκαν οι θέσεις και στη βοηθητική αίθουσα του Ιδρύματος.

Την εκδήλωση άνοιξε ο Αδριανός Γολέμης, μέλος της οργανωτικής ομάδας της εκδήλωσης SG[Greece] και εκπρόσωπος της Ελλάδας στον εθελοντικό διεθνή οργανισμό Space Generation Advisory Council (SGAC), υπό την αιγίδα του οποίου τελέστηκε η εκδήλωση. Συντονιστής της ομιλίας ήταν ο κος Βασίλης Ζερβός από το Διεθνές Πανεπιστήμιο Διαστήματος (International Space University) του Στρασβούργου (Γαλλία), καθηγητής σε θέματα οικονομίας της διαστημικής βιομηχανίας και οργανισμών.

Κύριοι εισηγητές της βραδιάς ήταν οι:

-       Καθηγητής Σταμάτιος Κριμιζής, Πανεπιστήμιο John Hopkins, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και επικεφαλής διαστημικών αποστολών της NASA

-       Παντελής Πουλάκης, Μηχανικός Συστήματος Κίνησης του Ρομποτικού οχήματος ExoMars του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA)

-       Luca Parmitano, Αστροναύτης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA)

Ανάλυση ομιλιών

Οι ομιλίες ξεκίνησαν με τον κύριο Σταμάτη Κριμιζή ο οποίος παρουσίασε την πιο πρόσφατη ρομποτική αποστολή της ΝASA ("Horizons"), με στόχο την εξερεύνηση του Πλούτωνα. Ο κύριος Κριμιζής, ο οποίος συμμετείχε ενεργά στην αποστολή, αναφέρθηκε στις δυσκολίες της και ανέλυσε την τροχιά που ακολούθησε το διαστημόπλοιο προκειμένου να φτάσει όσο το δυνατόν πιο κοντά στο νάνο-πλανήτη.

Παρουσίασε εικόνες υψηλής ανάλυσης της επιφάνειας του Πλούτωνα και εξήγησε στους παρευρισκόμενους πως το σκάφος έπρεπε να είναι εξοπλισμένο με αισθητήρες μεγάλης ακρίβειας καθώς και προγραμματισμένο βάσει πολύπλοκων αλγορίθμων - οι τελευταίοι είναι απαραίτητοι τόσο για τον προσανατολισμό του όσο και την επικοινωνία του με το κέντρο ελέγχου.

Αναφερόμενος πρόσφατα στην εκδήλωση, ο κος Κριμιζής δήλωσε: "Ήταν μεγάλη χαρά για εμένα να συμμετέχω στις δραστηριότητες του SG[Greece]. H εκδήλωση ήταν πολύ καλά οργανωμένη και ο συντονισμός εξαιρετικός. Πάνω από όλα όμως, εκτίμησα τον ενθουσιασμό που ήταν προφανής τόσο ανάμεσα στους συμμετέχοντες όσο και στους διοργανωτές. Είμαι σίγουρος πως ήταν μια πολύτιμη εμπειρία για όλους, ειδικά για όσους συμμετείχαν για πρώτη φορά σε τέτοιου είδους εκδήλωση. Τόσο εγώ όσο και οι συνεργάτες μου ευχόμαστε η οργανωτική ομάδα του SG[Greece] να οργανώσει και στο μέλλον παρόμοιες πρωτοβουλίες, κάτι που οι νέοι και η χώρα μας έχουν τόσο ανάγκη. Τις θερμές μου ευχαριστίες."

Μετά την ομιλία του κου Κριμιζή, το λόγο πήρε ο κύριος Παντελής Πουλάκης ο οποίος παρουσίασε εκτενώς το ρομποτικό όχημα ExoMars του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), το οποίο αναμένεται να εκτοξευτεί το 2020. Ο διακεκριμένος Έλληνας μηχανικός, επεσήμανε τη σημασία για την αναζήτηση ζωής σε άλλα πλανητικά σώματα και πρωτίστως στον πλανήτη Άρη όπου πλέον θεωρείται δεδομένη η ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή. Ο κύριος Πουλάκης αναφέρθηκε πιο συγκεκριμένα στις πιθανές τοποθεσίες προσεδάφισης στον κόκκινο πλανήτη ενώ παρουσίασε και τις φασματοσκοπικές δυνατότητες του "ρόβερ". Τέλος ανέλυσε τις δυνατότητες του ενσωματωμένου γεωτρύπανου που αυτό διαθέτει ώστε να διερευνήσει το υπέδαφος για μικροοργανισμούς καθώς και την αυτονομία στην κίνηση που θα έχει το εν λόγω όχημα. 

Εν συνεχεία, τη σκυτάλη παρέλαβε ο εν ενεργεία αστροναύτης Luca Parmitano. Ο κύριος Parmitano αναφέρθηκε στις επανδρωμένες διαστημικές αποστολές, τονίζοντας την ανάγκη  του ανθρώπου για εξερεύνηση, η οποία πηγάζει από την περιέργεια του για το άγνωστο και το ανεξήγητο. Ακολούθως, παρουσίασε στο κοινό πτυχές από την αποστολή του στο διεθνή διαστημικό σταθμό (ISS) ενώ δε δίστασε να μιλήσει και για ένα ατυχές περιστατικό που βίωσε εξαιτίας της διαστημικής στολής του: κατά τη διάρκεια ενός "διαστημικού περιπάτου" που εκτέλεσε για τη συντήρηση και επισκευή του ISS το 2013, το σκάφανδρο της στολής του άρχισε να γεμίζει με νερό λόγω μηχανικής αστοχίας. Ευτυχώς ο αστροναύτης και το υποστηρικτικό προσωπικό διαχειρίστηκαν με επιτυχία την κατάσταση. Ο Luca Parmitano ενέπνευσε τους παρευρισκόμενους με την ομιλία του και παρότρυνε τους νέους να κυνηγήσουν τα όνειρα τους τα οποία μπορούν να πραγματοποιήσουν με αφοσίωση και σκληρή δουλειά.

Σάββατο 18 Φεβρουαρίου - Workshop για νέους που ενδιαφέρονται για το Διάστημα 45 συμμετέχοντες - 19 μέντορες/ειδήμονες - 5 Θεματικές ομάδες

Το Σάββατο ακολούθησε το κύριο μέρος της διήμερης εκδήλωσης SG[Greece] με ένα workshop για νέους, μελλοντικούς επαγγελματίες αλλά και ερασιτέχνες του διαστήματος, το οποίο έλαβε μέρος στο "α2-innohub", τα κεντρικά γραφεία του Corallia/si-Cluster (Ελληνικός Βιομηχανικός Συνεργατικός Σχηματισμός Τεχνολογιών του Διαστήματος).

Είναι ίσως η πρώτη φορά που δίνεται ευκαιρία στη νέα γενιά να συναντήσει την παλαιότερη για να μοιραστούν και να ανταλλάξουν γνώσεις και ιδέες. Οι συμμετέχοντες είχαν τη μοναδική ευκαιρία να ενημερωθούν και να μοιραστούν τις ιδέες τους υπό την καθοδήγηση ειδημόνων της ελληνικής διαστημικής βιομηχανίας, ακαδημαϊκής κοινότητας, των κρατικών δομών (Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας), καθώς και εκπροσώπων της ESA. Ο Piero Messina, από το Γραφείο Σχέσεων Κρατών Μελών και Συντονισμού του Τμήματος Στρατηγικής της ESA, υπογράμμισε τη σημασία για την Ελλάδα να συμμετάσχει, έπειτα από δύο χρόνια, σε προαιρετικά προγράμματα της ESA όπως της Παρατήρησης της Γης και της Τεχνολογίας.

Η ημέρα ξεκίνησε με χαιρετισμό από τη Γενική Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας, κα Π. Κυπριανίδου, και συνεχίστηκε με σύντομη ομιλία του αστροναύτη Luca Parmitano. Ακολούθησε ενημέρωση για τη λειτουργία του διαστημικού τομέα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη από εκπροσώπους του Corallia/si-Cluster, της ΓΓΕΤ, της ESA και της γερμανικής εταιρείας OHB.

Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε ομάδες των 8-10 ατόμων προκειμένου να ενημερωθούν και να εκφράσουν άποψη πιο στοχευμένα, μέσα από πέντε διαφορετικές θεματικές ενότητες. Τρεις ειδήμονες του χώρου καθοδηγούσαν καθεμία από τις ομάδες που προέκυψαν:

1. Συμμετοχή της Ελλάδας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA)
2. Δορυφορικές εφαρμογές και τα πλεονεκτήματά τους στην καθημερινότητα των πολιτών
3. Νανο-δορυφόροι (cubesats)
4. Εκπαίδευση και διάχυση της επιστήμης σχετικά με το διάστημα στην Ελλάδα
5. Διαστημική επιχειρηματικότητα και πιθανές ευκαιρίες που δημιουργούνται

Αρχικά οι ειδήμονες-καθοδηγητές της κάθε ομάδας μοιράστηκαν την εμπειρία και τη γνώση τους σχετικά με το χώρο με τα υπόλοιπα μέλη. Έπειτα οι νεότεροι συμμετέχοντες συμμετείχαν σε διαδραστική συζήτηση πάνω στο ίδιο θέμα. Στο τέλος του workshop κάθε ομάδα παρουσίασε στις υπόλοιπες τα βασικά σημεία γύρω από τα όποια κινήθηκε η συζήτηση, τα συμπεράσματά τους και πιθανές ιδέες για το μέλλον.

Ένας από τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση, ο Άρης Γολέμης, δήλωσε: “Ήταν μια σημαντική πρωτοβουλία που συγκέντρωσε ενδιαφερόμενους από το ευρύτερο φάσμα του διαστημικού κλάδου. Αν και το workshop ήταν σχετικά μικρό σε διάρκεια, σε προσωπικό επίπεδο κατάφερε να ενισχύσει την πεποίθησή μου να ασχοληθώ με το πεδίο της Αεροδιαστημικής Μηχανικής και με έκανε να συνειδητοποιήσω πόσο πολυδιάστατος είναι ο διαστημικός τομέας. Οι έμπειροι ομιλητές ενέπνευσαν πραγματικά τους νεότερους και σίγουρα τόνωσαν την περιέργειά τους. Περιμένω με ανυπομονησία κι άλλες τέτοιες εκδηλώσεις δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που το χρειάζεται για την πρόοδο στον τομέα του διαστήματος. Να ευχαριστήσω όλους όσους βοήθησαν στη διοργάνωση της εκδήλωσης, όπως και τους άλλους συμμετέχοντες και ομιλητές!”

Η διήμερη εκδήλωση SG[Greece] οργανώθηκε από ομάδα εθελοντών με τη βοήθεια του Space Generation Advisory Council (SGAC). Πρόκειται για διεθνή μη κερδοσκοπικό οργανισμό που λειτουργεί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), με σκοπό να προωθήσει τα οφέλη της εξερεύνησης, της τεχνολογίας και της επιστήμης του Διαστήματος και να εμπνεύσει τους φοιτητές και τους νέους επαγγελματίες να γίνουν μέρος του διαστημικού τομέα.

Αξίζει να επισημανθεί ότι αρωγοί της εκδήλωσης ήταν η ελληνική Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕSA), η συμβολή των οποίων ήταν καθοριστική τόσο για την προσέλευση του Ευρωπαίου αστροναύτη στη χώρα μας όσο και για τη συνολική πραγματοποίηση της εκδήλωσης. Το SG[Greece] υποστήριξαν επίσης ο Ελληνικός Βιομηχανικός Συνεργατικός Σχηματισμός Τεχνολογιών του Διαστήματος (si-Cluster) και το Ευγενίδειο Ίδρυμα, η συνεισφορά των οποίων ήταν εξίσου σημαντική.

Χορηγοί της εκδήλωσης ήταν ακόμη το Διεθνές Πανεπιστήμιο Διαστήματος του Στρασβούργου (ISU), το Ινστιτούτο Αεροδιαστημικής Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ (IAT), το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), η εταιρεία OHB, η εταιρεία SPARC και το εργαστήριο Transformable-Intelligent Environments του Πολυτεχνείου Κρήτης (TUC-TIE Lab).

Τη διεξαγωγή του SG[Greece] βοήθησαν τέλος το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Ολύμπιο Κέντρο Αστροφυσικής (OCfA), το ελληνικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα "Master of Science in Space Science Technologies and Applications" (από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών) και η Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία (ΕΛ.ΑΣ.ΕΤ.).

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης μπορεί να βρεθεί εδώ.

Επιλεγμένες εικόνες από την εκδήλωση μπορούν να βρεθούν εδώ. Φωτογράφος: Βασίλης Γκαραγκάνης