Start misji BepiColombo
Europejsko-japońska misja BepiColombo do Merkurego wystartowała z europejskiego portu kosmicznego Kourou 20 października o 3:45 CEST, rozpoczynając tym samym misję badającą tajemnice pierwszej planety Układu Słonecznego.
Dane odebrane w centrum kontroli lotów ESA w Darmstadt za pośrednictwem stacji naziemnej New Norcia o 4:21 CEST potwierdziły udany start misji.
BepiColombo jest wspólnym przedsięwzięciem Europejskiej (ESA) i Japońskiej Agencji Kosmicznej (JAXA). Jest to pierwsza europejska misja do Merkurego, najmniejszej i najmniej poznanej planety w wewnętrznym Układzie Słonecznym. Będzie to również pierwsza misja składająca się z dwóch sond kosmicznych, wykonujących uzupełniające się pomiary planety i jej dynamicznego środowiska.
“Launching BepiColombo is a huge milestone for ESA and JAXA, and there will be many great successes to come,” says Jan Wörner, ESA Director General.
“Beyond completing the challenging journey, this mission will return a huge bounty of science. It is thanks to the international collaboration and the decades of efforts and expertise of everyone involved in the design and building of this incredible machine, that we are now on our way to investigating planet Mercury’s mysteries.”
„Gratuluję udanego startu europejsko-japońskiej misji BepiColombo na pokładzie rakiety Ariane 5”, powiedział Hiroshi Yamakawa, prezes Japońskiej Agencji Kosmicznej (JAXA).
„Chciałbym wyrazić moją wdzięczność za idealnie przeprowadzony start misji. JAXA oczekuje, że wkrótce szczegółowe obserwacje powierzchni oraz wnętrza Merkurego pomogą nam w zrozumieniu środowiska tej planety, a docelowo: początków Układu Słonecznego oraz Ziemi”.
W skład BepiColombo wchodzą dwa orbitery naukowe: zbudowany przez ESA Mercury Planetary Orbiter (MPO) oraz zbudowany przez JAXA Mercury Magnetospheric Orbiter (MMO lub Mio). Moduł Mercury Transfer Module (MTM) dostarczy obie sondy do Merkurego, wykorzystując napęd elektryczny oraz szereg asyst grawitacyjnych – jedną koło Ziemi, dwie koło Wenus oraz sześć koło Merkurego – zanim sondy wejdą na orbitę docelową pod koniec 2025 roku.
„Mamy przed sobą jeszcze długą drogę zanim BepiColombo rozpocznie zbieranie danych dla społeczności naukowej”, powiedział Günther Hasinger, dyrektor ESA ds. nauki.
„Wyprawy takie jak Rosetta i przełomowe odkrycia uzyskane nawet lata po zakończeniu misji udowadniają, że na wyniki bardzo zaawansowanych misji naukowych zdecydowanie warto czekać”.
Access the video
Oba orbitery naukowe uruchomią część instrumentów naukowych podczas podróży, co pozwoli na zebranie wartościowych danych naukowych o Wenus. Co więcej, część instrumentów zaprojektowanych do szczegółowych badań Merkurego może zostać użyta całkowicie inaczej do badania Wenus, która w odróżnieniu od Merkurego posiada bardzo gęstą atmosferę.
„BepiColombo to jedna z naszych najbardziej skomplikowanych misji międzyplanetarnych”, powiedział Andrea Accomazzo, dyrektor lotu misji BepiColombo w ESA.
„Jednym z największych wyzwań jest ogromne pole grawitacyjne Słońca, które utrudnia umieszczenie sondy na stabilnej orbicie wokół Merkurego. Cały czas musimy hamować sondę, by kontrolować spadanie w kierunku Słońca. Małą siłę ciągu dostarczają tu silniki jonowe, które będą pracowały przez większość lotu do celu”.
Wśród kolejnych wyzwań można wymienić ekstremalne temperatury, na które wystawiona będzie misja. Sięgają one od minus 180 do ponad 450 stopni Celsjusza. Wiele z użytych mechanizmów sondy oraz powłok ochronnych wcześniej nie pracowało w takich warunkach.
Projektowanie trzech pojazdów kosmicznych odbywało się z uwzględnieniem trudnych warunków, w których będą pracować. Wielkie panele słoneczne modułu transferowego muszą być ułożone pod właściwym kątem, by ograniczyć uszkodzenia od promieniowania, a jednocześnie dostarczyć wystarczająco dużo energii do zasilenia sondy. Na MPO szeroki radiator umożliwi oddawanie ciepła z poszczególnych elementów sondy, jak również odbijanie ciepła podczas rekordowo niskich przelotów nad Merkurym. Skierowany w kierunku Ziemi Mio będzie obracać się 15 razy na minutę, by równomiernie rozprowadzić ciepło Słońca na swoich panelach słonecznych i ograniczyć przegrzanie.
„Wszyscy czekaliśmy na moment wystrzelenia naszej sondy w przestrzeń kosmiczną”, powiedział Ulrich Reininghaus, dyrektor projektu BepiColombo w ESA.
„Przez lata udało nam się pokonać szereg przeszkód i dziś wszystkie zespoły są podekscytowane, że BepiColombo w końcu jest w drodze do Merkurego”.
Na parę miesięcy przed przylotem do Merkurego moduł transferowy zostanie odrzucony, pozostaną dwie sondy połączone ze sobą. Zostaną one przechwycone przez pole grawitacyjne Merkurego, a orbita będzie kontrolowana silnikami MPO, aż osiągnięta zostanie eliptyczna orbita polarna sondy MMO.
Następnie MPO się oddzieli i obniży swoją orbitę korzystając z własnych silników. Oba orbitery będą przeprowadzać pomiary, które ukażą wewnętrzną strukturę planety, pozwolą określić naturę jej powierzchni oraz ewolucję procesów geologicznych. Badane będą również pokłady lodu w zaciemnionych kraterach na biegunach oraz interakcja między planetą a wiatrem słonecznym.
„Wyjątkowym aspektem tej misji jest posiadanie dwóch sond kosmicznych monitorujących planetę z dwóch lokacji w tym samym czasie. Jest to kluczowe do zrozumienia wpływu wiatru słonecznego na powierzchnię Merkurego oraz z jego pole magnetyczne”, powiedział główny naukowiec projektu BepiColombo Johannes Benkhoff.
BepiColombo bazuje na odkryciach i nowych pytaniach uzyskanych dzięki misji NASA Messenger, która dotychczas najlepiej zbadała Merkurego i ewolucję Układu Słonecznego. Dzięki nowym odkryciom będzie można lepiej zrozumieć, jak tworzą i rozwijają się planety krążące blisko swoich gwiazd w innych układach słonecznych.
