Artemis in cirkelvormige baan
ESA´s telecommunicatiesatelliet Artemis, die op 12 juli na een mankement tijdens de lancering door een Ariane-5 raket in een te lage baan kwam, doorloopt nu een cirkelvormige baan op 31.000 km hoogte. Dat heeft het team van ESA-specialisten en vluchtleiders van Altel (Alenia Spazio-Telespazio) in het Italiaanse Fucino bekend gemaakt.
Door de fout tijdens de lancering kwam Artemis in een baan van 590 bij 17.487 km terecht in plaats van de vereiste overgangsbaan van 858 bij 35.853 km. Door het team van ESA-specialisten en de vluchtleiders van Altel werd echter een reddingsplan ontwikkeld. Door niet alleen de chemische, maar ook de elektrisch aangedreven ionenmotor te gebruiken, kan de satelliet toch naar zijn juiste plaats in de geostationaire baan op 36.000 km hoogte worden gebracht.
Het reddingsplan gaat uit van vier stappen. Twee daarvan zijn nu met succes uitgevoerd.
Tijdens stap 1 (18 tot 20 juli), werd de chemisch aangedreven apogeummotor vijfmaal afgevuurd. Dat gebeurde telkens tijdens doorgangen door het perigeum (dichtste punt van de satelliet tot de aarde). Daardoor nam het apogeum (verste verwijdere punt van de aarde) toe tot 31.000 km, terwijl het perigeum nauwelijks veranderde.
Tijdens stap 2 (22 tot 24 juli) werd de elliptische baan cirkelvormig gemaakt door een drie manoeuvres uit te voeren in zowel het apogeum als het perigeum. Dit resulteerde in een cirkelvormige parkeerbaan op ongeveer 31.000 km hoogte met een omloopstijd van 20 uur en een baanhelling van 0,8°. Na het bereiken van deze baan werden ook de zonnepanelen en de twee antennes volledig ontvouwen.
Vanaf vandaag functioneert Artemis quasi-nominaal en is volledig onder controle van het ESA/Altel-team. Quasi-nominaal wil zeggen dat de zonnepanelen op de zon en de antennes op de aarde blijven gericht terwijl de satelliet nog niet in zijn juiste 24-uursbaan is aangekomen.
Tijdens stap 3, die nu wordt uitgevoerd, worden niet alleen alle systemen aan boord van de satelliet geactiveerd en getest, maar moet ook nieuwe software voor de ionenmotor worden gestuurd. De ionenmotor, die Artemis geleidelijk naar de geostationaire baan moet brengen, wordt daarbij ook in werking gesteld en getest.
Tijdens stap 4, die naar verwachting eind september zal wordt genomen, "spiraalt" Artemis dankzij de elektrische voortstuwing door zijn ionenmotor vanuit de nu doorlopen parkeerbaan naar de geostationaire baan. Is de satelliet eenmaal in positie, dan worden eerst alle systemen getest. Stap 4 zal een paar maanden in beslag nemen.
De reddingsoperatie vereist een aantal ongebruikelijke handelingen die niet van tevoren konden worden voorzien. Met name de ionenmotor, die oorspronkelijk alleen was bedoeld om de satelliet in de geostationaire baan bij te sturen (de satelliet zou anders na verloop van tijd uit zijn positie raken door de aantrekkende krachten van zon en maan), moet nu heel anders worden gebruikt.
De hoeveelheid stuwstof die na het omhoog brengen naar de geostationaire baan overblijft (chemische brandstof en het xenongas dat nodig is bij de elektrische aangedreven ionenmotor), zou voldoende moeten zijn de satelliet in ieder geval een tijdlang te gebruiken. De geplande levensduur van de satelliet bedroeg oorspronkelijk tien jaar.
Het volgende rapport over de voortgang bij het omhoog brengen van Artemis verschijnt bij de aanvang van start 4, die op dit moment is voorzien voor eind september.
