Envisat maakt ongekend scherpe wereldkaart
Met behulp van ESA’s aardobservatiesatelliet Envisat wordt de bodembedekking van de aarde nu nauwkeuriger dan ooit in beeld gebracht. Het doel van dit zogenaamde GLOBCOVER-project is een kaart te maken van de bodembedekking van de hele aarde met een drie keer scherpere resolutie dan bestaande satellietkaarten.
Het resultaat is een uniek overzicht van onze planeet anno 2005, dat ruim twintig soorten bodembedekking onderscheidt. De toepassingen van de GLOBCOVER-kaart zijn velerlei. Voorbeelden zijn het in kaart brengen van landgebruik wereldwijd, het bestuderen van natuurlijke en beheerde ecosystemen en het modelleren van de omvang en de gevolgen van de klimaatverandering.
De Medium Resolution Imaging Spectrometer van Envisat (MERIS) staat voor dit project consequent in de Full Resolution-modus. Dat betekent dat de foto's een ruimtelijke resolutie van driehonderd meter hebben. Gemiddeld wordt elke dag tweeënhalf uur materiaal verzameld.
Naar schatting is voor de definitieve GLOBCOVER-kaart twintig terabyte aan beeldmateriaal nodig. Dat is evenveel als de inhoud van twintig miljoen boeken. Om te voorkomen dat de aarde tijdens het maken van de foto's onder wolken of sneeuw schuilgaat, wordt gekeken naar de regionale klimaatpatronen. Voor sommige regio's zijn meerdere sessies gepland, omdat de landbedekking er varieert met de seizoenen.
De gegevens van andere Envisat-sensoren vullen het MERIS-materiaal aan. Zo wordt met de Advanced Synthetic Aperture Radar (ASAR) onderscheid aangebracht tussen soorten landbedekking die op elkaar lijken, zoals wetlands en vochtige tropische regenwouden. En aan de hand van de gegevens van Envisats Advanced Along Track Scanning Radiometer wordt de atmosferische vervorming gecorrigeerd en worden pixels met wolkenbedekking geëlimineerd ('cloud masking').
ESA's GLOBCOVER-project duurt twee jaar en komt tot stand in samenwerking met een internationaal netwerk van partners. Het wordt uitgevoerd in het kader van Earth Observation Data User Element (DUE).
Deelnemers zijn het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP), de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO), het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek van de Europese Commissie (GCO), het Internationale Geosfeer-Biosfeer-Programma (IGBP) en het Projectbureau van het Team voor de Tenuitvoerlegging van GOFC-GOLD (Waarnemingen van bosbedekking en landdynamiek wereldwijd).
Het klassificatiesysteem van GLOBCOVER wordt afgestemd op de Global Land Cover-kaart die in 2000 al is gemaakt voor het GOC. Die kaart, met een resolutie van één kilometer, is tot stand gekomen met gegevens van SPOT-4 Vegetation Instrument en wordt GLC 2000 genoemd.
Met GLOBCOVER kan ook de CORINE 2000-database van het Europees Milieuagentschap, een kaart van de landbedekking in Europa met een resolutie van driehonderd meter, worden bijgewerkt en verbeterd.
Wanneer alle MERIS-gegevens eenmaal zijn verzameld, worden er in feite twee GLOBCOVER-kaarten gemaakt. De eerste, GLOBCOVER V1, komt automatisch tot stand door alle foto's op volgens een standaardmethode tot één geheel te maken.
Vervolgens maakt het GOC op basis van zijn ervaring in het tweede jaar de meer geavanceerde GLOBCOVER V2. Daarbij worden de gegevens per regio onder de loep gelegd. Wereldwijd buigen dertig teams zich dan over de GLOBCOVER-gegevens om ze te onderzoeken en te valideren.
