Meteosat Second Generation: meer dan alleen het weer
Ongeveer vijfentwintig jaar na de eerste Meteosat-weersatelliet wordt eind augustus de eerste van een nieuwe generatie Europese meteorologische satellieten gelanceerd. Meteosat Second Generation (MSG) neemt elk kwartier een foto van de aarde. Speciale apparatuur aan boord waarschuwt bij plotselinge weersveranderingen.
De tweede generatie Meteosat komt in de geostationaire baan te 'hangen', op 36.000 kilometer hoogte boven de kust van West-Afrika. Vanuit dat punt hebben de instrumenten van de satelliet een overzicht van de Atlantische Oceaan, Europa, Afrika en grote delen van Azië. Dat overzicht hadden de eerste generatie Meteosat-satellieten ook. Zo zijn de weerkaarten die tijdens de televisiejournaals worden getoond nu nog afkomstig van Meteosat-7. Maar: hoe goed die eerste Meteosat-satellieten ook waren, ze waren niet in staat om plotselinge weersomslagen te signaleren. Door elk half uur een foto van de aarde te maken en metingen aan de uitstraling van zonnewarmte te verrichten, ontstond weliswaar een redelijk betrouwbaar weerbeeld op grote schaal. Maar plotselinge veranderingen op kleine schaal, zoals in gebieden zo groot als Nederland, werden vaak te laat herkend.
De nieuwe Meteosat-satellieten gaan veel scherper waarnemen. Zij maken elk kwartier een foto en tasten de dampkring en het aardoppervlak in maar liefst twaalf verschillende golflengtegebieden af. Daarnaast beschikken ze over een Search & Rescue Transponder. Die waarschuwt bij snel veranderende weersomstandigheden. Dat kunnen plotselinge opstekende onweersstormen zijn, sneeuwstormen of verraderlijke dekens van dichte mist.
Direct 'onder' Meteosat Second Generation, op het Afrikaanse continent, is het nuttige resultaat van de metingen zo mogelijk nog groter. Niet alleen gaat MSG meteorologische informatie verstrekken aan meer dan veertig Afrikaanse landen. Ook zullen gegevens worden verzameld die de voedselvoorziening ten goede komen. Met MSG kan worden gewaarschuwd voor de verspreiding van dodelijke ziekten zoals malaria en meningitis. Ook kunnen sluimerende vulkanen er nauwlettend mee in de gaten worden gehouden.
Meteosat Second Generation werd ontwikkeld door de Europese ruimtevaartorganisatie ESA, in nauwe samenwerking met de Europese organisatie voor de exploitatie van meteorologische satellieten EUMETSAT. De combinatie van ESA's kennis op het gebied van ruimtevaarttechnologie en EUMETSAT's expertise op meteorlogisch gebied, resulteerden in een nieuw weersatellietsysteem dat op zijn minst 12 jaar operationeel kan blijven. Na MSG 1 zullen in 2003 en 2004 nog twee MSG-satellieten worden gelanceerd. Het drietal zal beheerd worden door het EUMETSAT-controlecentrum in Darmstadt. Daar worden ook de gegevens bewerkt en gedistribueerd naar duizenden directe gebruikers in Europa, Afrika en zijn naburige landen.
