Proba-V volgt vliegtuigen vanuit de ruimte
ESA’s in België gebouwde satelliet Proba-V is de eerste kunstmaan die signalen van vliegtuigen heeft opgevangen. Daardoor kunnen vliegtuigen over de hele wereld tijdens hun vlucht vanuit de ruimte gevolgd worden.
Toni Delovski van het Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt (DLR) leidt het experiment. "We hebben aangetoond dat deze vrij zwakke signalen van het luchtverkeer vanuit de ruimte kunnen waargenomen worden", verklaart hij. "En het is daarbij niet nodig dat we daarvoor apparatuur aan boord van vliegtuigen moeten upgraden."
"We willen nu nog een stap verder gaan en bekijken hoeveel vliegtuigen we in de praktijk ook werkelijk kunnen waarnemen en welke vliegtuigtypes. Want vliegtuigen van verschillende afmetingen krijgen systemen met verschillende signaalsterktes."
"Dankzij dit onderzoek zullen we in de toekomst vliegtuigen op operationele basis vanuit de ruimte kunnen volgen."
Proba-V ging op 7 mei de ruimte in en heeft als belangrijkste taak om de twee dagen de vegetatie over de hele aarde in kaart te brengen. Maar de minisatelliet - minder dan een kubieke meter groot - is tegelijk een klein onderzoekslaboratorium, dat veelbelovende technologie in de ruimte test.
Daarom heeft de satelliet 'gastexperimenten' aan boord, waaronder een dat zogenaamde Automatic Dependent Broadcast – Surveillance (ADS-B) signalen van vliegtuigen kan detecteren. Het gaat om een bijdrage van DLR, in samenwerking met SES TechCom uit Luxemburg.
ADS-B signalen worden met een bepaalde regelmaat uitgezonden door vliegtuigen. Ze geven belangrijke vluchtinformatie over onder meer de snelheid, de positie en de hoogte van een vliegtuig. Alle vliegtuigen die het Europees luchtruim binnenvliegen moeten in de toekomst ADS-B aan boord hebben.
De ADS-B grondsystemen zijn momenteel een aanvulling op radarwaarnemingen van het luchtverkeer van op de grond. Maar hierbij is er momenteel nog een probleem.
"Een groot deel van de wereld bestaat uit oceanen en afgelegen gebieden. Hier is de installatie van infrastructuur voor het volgen van het luchtverkeer economisch of technisch onhaalbaar, zowel voor radarwarnemingen als ADS-B", aldus Toni Delovski.
"Maar detectie vanuit de ruimte met ADS-B biedt wel heel wat mogelijkheden, onder meer bij opsporings- en reddingsoperaties in gebieden die niet vanaf de grond in de gaten worden gehouden. Het is duidelijk dat het opvullen van deze hiaten heel veel voordelen heeft.
"Meer nog, vliegtuigen zullen elkaar dichter kunnen naderen en efficiëntere routes kunnen volgen. Dat verhoogt de capaciteit van het luchtverkeer en zorgt bovendien voor een lager brandstofverbruik en minder uitstoot van koolstofdioxide."
"Dit is een nieuw succesverhaal van ESA's Proba-reeks van satellieten, die veelbelovende Europese technologie snel in de ruimte kunnen testen', meent Frédéric Teston. Hij staat aan het hoofd van het programma van de Proba-satellieten als onderdeel van het Technology Flight Opportunities Programme van ESA.
Meer over Proba-V
Proba-V wordt momenteel in een baan om de aarde getest. Het is een in België door QinetiQ Space in Kruibeke bij Antwerpen gebouwde miniatuursatelliet van ESA met als hoofdopdracht de mondiale vegetatie om de twee dagen in kaart te brengen.
Proba-V is de nieuwste telg van de Proba-familie van kleine en relatief goedkope satellieten, waarbij tevens veelbelovende Europese technologie in de ruimte wordt getest. Zo heeft Proba-V naast het instrument Vegetation ook een aantal geavanceerde 'gastinstrumenten' aan boord.
Voor een brochure met meer informatie over Proba-V klik hier.
