Ruim 8700 ruimtevaartfanaten op vijfde open dag ESTEC
Een aantal flinke regenbuien? Daar laat een beetje ruimtevaartliefhebber zich niet door door weerhouden. Op zondag 2 oktober trokken er ruim 8700 bezoekers naar Noordwijk om een kijkje achter de schermen te nemen bij ESTEC, het technologische hart van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. De open dag maakte onderdeel uit van Het Weekend van de Wetenschap.
Voor Wim ter Haar en zijn zoon Luke (12), die op de open dag als tweede en derde bezoeker door de poorten naar binnen stromen, is het de derde keer dat ze ESTEC bezoeken. “Je komt ieder jaar weer nieuwe dingen tegen”, aldus Wim. “Toen we hier voor het eerst waren, werden we aangestoken door het enthousiasme van projectwetenschapper Matt Taylor, die in geuren en kleuren over de Rosetta-missie vertelde. Sindsdien hebben we de hele missie gevolgd en afgelopen vrijdag hebben we live samen naar het einde van de missie gekeken. Dat enthousiasme werkt heel aanstekelijk.”
Nu de Rosetta-missie ten einde is hopen vader en zoon Ter Haar op de open dag andere missies te ontdekken waar ze zich samen in vast kunnen bijten. Een specifieke missie hebben ze nog niet op het oog, aldus Luke, die toegeeft later best graag in de ruimtevaart te willen werken. “Niet per se als astronaut, hoor. Ik zou graag ruimtesondes willen ontwikkelen. En vandaag kom ik hier gewoon om nieuwe dingen te leren. Want dat is het leukst aan zo'n open dag.”
En te leren, dat valt er genoeg. Zo ontdekken kinderen in het Erasmus-gebouw met behulp van een airhockeytafel hoe gemakkelijk het is om zware spullen in gewichtloosheid te verplaatsen, maar ook hoe moeilijk het is om ze weer tot stoppen te brengen. Op weer andere plekken leren bezoekers hoe ESA ruimte-afval wil vangen met het Clean Space-initiatief en hoe aardobservatiesatellieten het leven op aarde kunnen verbeteren.
Naar het oppervlak van Mars
Bijzonder populair waren dit jaar ESA's aardobservatiesatelliet Sentinel-2B, die op dit moment aan uitvoerige tests onderworpen wordt bij ESTEC én de ExoMars-missie, waarvan de voertuigen op 19 oktober zullen arriveren bij Mars.
De sonde Trace Gas Orbiter begeeft zich dan in een baan om de rode planeet, waar hij op zoek gaat naar methaan en andere gassen in de dunne atmosfeer. Tegelijkertijd daalt de Schiaparelli-lander af naar het oppervlak van de planeet. Tijdens die afdaling test Schiaparelli de Europese technologie die in 2020 gebruikt moet worden om een Russische Mars-rover op de planeet te laten landen.
“Het model dat je hier ziet is een één-op-één kopie van de echte lander”, vertelt Albert Haldemann aan een groeiende groep geïnteresseerde bezoekers terwijl hij wijst naar een sonde van 2,4 meter doorsnee die samen met een enorme parachute tentoon wordt gesteld op de open dag. Haldemann is als payload manager sinds 2007 betrokken bij de ExoMars-missie. “Tot nu toe is het alleen NASA gelukt een lander succesvol op Mars te laten landen. Daar moet over 2,5 week verandering in komen.”
Nederland en de ruimte
Naast Sentinel-2B en ExoMars gooide ook de Sojoez-capsule waarmee ESA-astronaut André Kuipers in 2011 naar het internationale ruimtestation ISS vloog hoge ogen bij het publiek. De eind september bij Space Expo onthulde capsule maakte dan wel geen onderdeel uit van de open dag, maar trok toch aardig wat bezoekers naar het naast ESTEC gelegen ruimtevaartmuseum.
“Zaten daar drie mensen in? Is dat niet heel krap?” vraagt de 8-jarige Sven zich hardop af bij het zien van de capsule. Hij is samen met zijn moeder vanuit Leeuwarden naar Noordwijk gekomen om te leren over de ruimtevaart en om astronauten te ontmoeten. Daarvan zijn er vier op deze vijfde editie van de open dag: Franco Malerba, Thomas Reiter, Hans Schlegel en André Kuipers. “Ik spaar handtekeningen van astronauten. Die van André heb ik al. Maar ik ga toch naar zijn College Tour.”
Tijdens die College Tour legt de beroemdste astronaut van Nederland uit hoe het leven in de ruimte eruit ziet en hoe belangrijk de rol van Nederland in de ruimtevaart is. Zo werken Nederlandse bedrijven aan zonnepanelen die satellieten van stroom voorzien en verwerken weer andere bedrijven data van satellieten, die bijvoorbeeld overstromingen laten zien. Veel van die bedrijven spreiden hun vindingen tentoon in de NL Space-tent op de open dag.
Ook Chris Verhoeven van de Technische Universiteit Delft staat daar. Hij demonstreert robots die zich gedragen als een zwerm insecten. “Wanneer je deze robots loslaat in een tunnel, gaan ze op onderzoek uit. Alles wat ze vinden, vertellen ze aan elkaar door. Zo kunnen ze de lava-tunnels op Mars in kaart brengen als we er ooit willen gaan wonen. Maar ze kunnen ook ingezet worden bij rampen op aarde en hulpdiensten naar slachtoffers leiden. Zo kan ruimtevaarttechnologie ook mensen op aarde helpen te overleven.”
