Satellietbeelden van verdwijnend poolijs
Meer dan 500 jaar lang hebben zeevaarders gezocht naar een ijsvrije route langs de Arctische eilanden van noord-Canada. Veel ontdekkingsreizigers zijn gestorven toen ze zochten naar een noordwest passage die de Atlantische Oceaan en de Grote Oceaan met elkaar verbindt. Maar nu is het ijs rond de Noordpool in snel tempo aan het krimpen. ESA’s satelliet Envisat heeft nieuwe radarbeelden gemaakt. Die laten zien dat het zeeijs in het Noordpoolgebied op zijn dunst is sinds de satellietmetingen bijna dertig jaar geleden zijn begonnen. Het gevolg is dat de ooit onbegaanbare noordwestpassage tijdelijk open ligt.
De laag poolijs wordt dikker als het op het noordelijk halfrond winter is en dunner als het op het noordelijk halfrond zomer is. Maar de snelheid waarmee het ijs in de zomer dunner wordt, neemt toe. Envisat maakte begin september een mozaïekkaart van bijna 200 beelden. Daarop zie je dat de noordwestpassage helemaal bevaarbaar was. En de noordoostpassage langs de kust van Siberië was nog maar voor een deel geblokkeerd.
De Deense wetenschapper Leif Toudal Pedersen zegt hierover: "We hebben het met ijs bedekte gebied zien afnemen tot nog maar zo'n drie miljoen vierkante kilometer. Dat is een miljoen vierkante kilometer minder ijs dan in 2005 en 2006. Het poolijs is in de afgelopen tien jaar gemiddeld met ongeveer 100.000 vierkante kilometer per jaar afgenomen. Dus een vermindering van een miljoen vierkante kilometer in maar één jaar tijd is extreem.”
Wetenschappers maken zich zorgen. Misschien is het zomerijs veel eerder verdwenen dan ze verwachtten. Om deze plotselinge verandering te leren begrijpen wil ESA in 2009 CryoSat-2 lanceren. Deze satelliet zal met een grote nauwkeurigheid de veranderingen in de dikte van het zeeijs meten.
Laatst aangepast 01 april 2010
