Belgisch koppelsysteem voor Dream Chaser
ESA en een industrieel team onder leiding van het in Kruibeke gevestigde bedrijf QinetiQ Space hebben een akkoord afgesloten met het Amerikaanse bedrijf Sierra Nevada Corporation (SNC). Dat gaat haar ruimtevliegtuig Dream Chaser uitrusten met het IBDM-koppelmechanisme.
De Dream Chaser wordt momenteel door SNC ontwikkeld. Het is een klein ruimtevliegtuig verschillende missies kan uitvoeren en op een traditioneel vliegveld kan landen.
Aanvankelijk ook in de running voor bemande ruimtemissies werd uiteindelijk een onbemande versie door de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA gekozen in het kader van het Commercial Resupply Services 2 contract voor missies om het internationaal ruimtestation ISS te bevoorraden, naast de ruimtecargo’s Dragon van SpaceX en Cygnus van Orbital ATK die reeds operationeel zijn.
De Dream Chaser zal cargo naar het ISS en terug naar de aarde kunnen transporteren. Het moet een veilig, economisch, soepel en betrouwbaar ruimtetransportsysteem worden naar bestemmingen in een lage baan om de aarde, zoals het ISS of een toekomstige commerciële ruimte-infrastructuur.
Het International Berthing Docking Mechanism (IBDM) is een systeem waarbij twee ruimtetuigen aan elkaar kunnen vastkoppelen. Het is androgyn, wat betekent dat de te koppelen ruimtetuigen van eenzelfde interface zijn voorzien.
Het IBDM omvat een Soft-Docking System en een Hard-Docking System. Het eerste absorbeert de kinetische energie van de twee ruimtetuigen waardoor er een ‘zachte’ koppeling mogelijk is, terwijl het tweede instaat voor de structurele link.
Het systeem is volledig compatibel met de International Docking System Standard (IDSS), die door de verschillende deelnemende ruimtevaartagentschappen aan het ISS werd vastgelegd, evenals met de nieuwe koppelpoorten van het station.
ESA werkte hierbij samen met de NASA met als doel een modern koppelsysteem te bekomen voor ruimtetuigen die het station bezoeken na het einde van de vluchten met de spaceshuttle in 2011.
Het nieuwe systeem is een aanzienlijke verbetering van de huidige technologie. De krachten die optreden bij een koppeling met het ISS worden verminderd en het is mogelijk een hele waaier aan ruimtetuigen aan het station vast te maken.
QinetiQ Space leidde en coördineerde vanaf het begin de ontwikkeling van het IBDM. Daarvoor werd een industrieel consortium opgericht met SENER (Spanje en Polen), dat voor het Hard Docking System verantwoordelijk is, Ruag AG (Zwitserland) voor de lineaire actuatoren en Maxon (Zwitserland) voor de elektrische motoren.
Voor David Parker, ESA-directeur voor bemande ruimtevluchten en robotexploratie, is het akkoord ‘een bijkomende stap in internationale samenwerking’.
‘Het is voor ESA ook van strategisch belang, gegeven de huidige en toekomstige betrokkenheid van ESA bij internationale bemande ruimtemissies. Verder biedt het ook commerciële mogelijkheden in een lage baan om de aarde. SNC wil de krachten bundelen met Europa voor een wederzijds voordelige samenwerking.’
‘We hebben de Dream Chaser altijd een wereldwijde rol toebedeeld’, aldus Mark Sirangelo, Corporate Vice President van de afdeling Space Systems van SNC. ‘We bestuderen verdere mogelijkheden voor internationale samenwerking. SNC is dan ook heel blij te kunnen samenwerken met ESA en haar industriële partners.’
Erik Masure, Managing Director bij QinetiQ Space is dan weer verheugd dat ‘QinetiQ en het consortium door SNC zijn uitgekozen voor het IBDM-koppelsysteem van de Dream Chaser.’
‘Het eerste ruimtetuig dat het IBDM zal gebruiken betekent een belangrijke stap voor QinetiQ, dat de ambitie heeft nog een hele reeks andere ruimtetuigen met het IBDM uit te rusten.’
‘We zijn ervan overtuigd dat het bijzondere ontwerp van het het koppelsysteem een technologie is die voor alle soorten ruimtetuigen kan worden gebruikt: onbemande cargo’s, bemande ruimteschepen, heel massieve en heel lichte tuigen en ruimtetuigen die niet alleen in een lage baan om de aarde maar nog verder vliegen.’
‘IBDM is het eerste voorbeeld van een publiek-privaat partnerschap binnen het programma voor ruimteverkenning van ESA’, benadrukt David Parker.
‘Zoals bij andere optionele programma’s van ESA is er de belangrijke financiële bijdrage van de lidstaten. Maar daarnaast investeren ook de bedrijven die aan de ontwikkeling van het IBDM deelnemen zelf met de bedoeling een commercieel product tot stand te brengen, dat wereldwijd zal aangeboden worden.’
