Minister Paul Magnette bezoekt grondstation van Redu

De helft van de investering komt van ESA, de andere helft van Belspo. Het moet de rol van 'Redu-aan-de-ruimte' als ESA-kenniscentrum versterken. De minister heeft de toekenning van de nieuwe schijf van 4 miljoen euro als volgt gerechtvaardigd:

'Ik wilde dat de expertise van Redu verankerd werd en de site erkend als centrum van uitmuntendheid van ESA, met name voor de programma's op het vlak van ruimteveiligheid, telecommunicatie, het opvolgen van demonstratiemissies in de ruimte en toezicht op de ruimte. Door de nieuwe investeringen en de jarenlange expertise zal men bij de ontwikkeling van toekomstige ruimtevaartprogramma's van ESA en de Europese Unie niet meer om Redu heen kunnen.'

In totaal werken er hier, midden de Ardennen, meer dan 60 mensen. Redu Space Services, een gezamenlijke onderneming van SES Techom Belgium en QinetiQ Space, staat voor rekening van ESA in voor de operationele diensten in Redu.

Drie pijlers

Door de nieuwe investeringen en de jarenlange expertise zal men bij de ontwikkeling van toekomstige ruimtevaartprogramma's van ESA en de Europese Unie niet meer om Redu heen kunnen.

Sinds 1968 maakt het grondstation van Redu deel uit van het ESA-netwerk van grondstations voor satellietcontrole. De infrastructuur van het station werd gaandeweg uitgebreid om steeds beter ten dienste te kunnen staan van de Europese ruimtevaart, zowel voor ESA als voor de Europese Unie. Redu is immers verantwoordelijk voor essentiële operaties – controle en tests in de ruimte – van diverse satellietsystemen.

Het centrum van Redu is een beveiligd geheel van zowat 50 paraboolvormige antennes (waaronder een hele grote van 20 meter) die naar de hemel gericht zijn. Hierbij is er een publiek-privaat partnerschap. ESA is de belangrijkste cliënt voor programma's op het vlak van telecommunicatie, navigatie en microsatellieten. SES is de belangrijkste commerciële operator van geostationaire satellieten in Europa.

Redu is een ware specialist voor het testen van satellieten in een baan om de aarde en de vluchtcontrole voor de kleine Proba-satellieten, waaronder Proba 1 voor de waarneming van de aarde en Proba 2, die onze zon in de gaten houdt.

Het station maakt zich nu op voor de lancering van Proba V(egetation) met de tweede vlucht van de Vega-lanceerraket in maart 2013.

Bij het bezoek van Minister Magnette herinnerde Jean-Jacques Dordain aan de drie pijlers die van Redu een uniek centrum in Europa maken. Zo is er een nauwe verbondenheid met telecommunicatiesatellieten en ruimtevaarttoepassingen zoals het doorsturen van gegevens - zoals momenteel via de vanuit Redu gevolgde satelliet Artemis - bij bemande ruimtemissies, van waarnemingen van satellieten en het opvolgen van de scheepvaart met het verzamelen van gegevens van het Automated Identification System (AIS).

Een tweede luik is het satellietnavigatiesysteem Galileo dat uiteindelijk uit een constellatie van tientallen satellieten zal bestaan. Hun werking wordt gecheckt en permanent opgevolgd vanuit Redu.

Een derde element heeft te maken met veiligheidsaspecten. Zo is de Public Regulated Service (PRS) een gouvernementele dienst voor een gereserveerde en gecodeerde toegang tot het Galileo-systeem. Space Situational Awareness (SSA) houdt zich dan weer bezig met het inschatten mogelijke bedreigingen vanuit en in de ruimte (zoals bijvoorbeeld botsingen van satellieten in de ruimte, het grillige 'ruimteweer' en mogelijke inslagen van objecten op aarde). Verder zijn er ook strategische missies in samenwerking met het European Defense Agency (EDA).

'Het centrum van Redu ligt afgezonderd en dat is een geluk. De vroegere en toekomstige investeringen maken het uniek op het vlak van infrastructuur en knowhow bij de verwerking - in alle veiligheid - van beschermde informatie', aldus ESA directeur-generaal Dordain.

Op de eerste rij voor Galileo

Het burgerlijke satellietnavigatiesysteem Galileo wordt door ESA ontwikkeld voor de Europese Commissie. Redu speelt een vooraanstaande rol bij de In Orbit Testing (IOT) van alle satellieten van de constellatie.

Momenteel staat de lancering van 26 operationele satellieten tegen 2015 gepland. Redu Space Services moet eerst nagaan of ze klaar zijn voor hun opdracht en daarna hun goede werking checken gedurende hun ongeveer tien jaar lange operationele leven. De antenne Redu 1 met een diameter van 15 meter zal voor Galileo instaan voor het verzamelen van telemetriegegevens en het doorsturen van opdrachten.

Een voorloper van Galileo is de European Geostationary Navigation Overlay Service (EGNOS). EGNOS maakt gebruik van de satelliet Artemis die… vanuit Redu gevolgd wordt. Bijkomende EGNOS-apparatuur werd aangebracht op twee satellieten van de SES-vloot. Het gaat om SES 5 (die zich in een positie op 5 graden oosterlengte bevindt), die gelanceerd werd op 9 juli, en Astra 5B (31,5 graden oosterlengte), die in 2013 volgt. SES staat in voor de controle van de EGNOS-apparatuur vanuit Betzdorf en Redu.

Dankzij de nieuwe investeringen zal de veiligheid van het ESA Redu Centre nog versterkt worden zodat het een referentiestation (Galileo Sensor Station) voor PRS kan worden. In een beveiligd gebouwd komt er een PRS-ontvanger die met de grote IOT-antenne van 20 meter verbonden wordt. Zo zal Redu een uiterst belangrijke rol spelen bij de validatie van de betrouwbaarheid van de gecodeerde diensten voor gouvernementele instanties.

Onmisbare schakel bij verzamelen van gegevens

Met de ESA-satelliet Artemis voor telecommunicatie is Redu ook een onmisbare schakel op het vlak van het verzamelen van gegevens en het doorsturen van grote hoeveelheden gegevens via de geostationaire baan (hierin bevinden satellieten zich op een hoogte van 36.000 kilometer boven de evenaar).

Het hoeft niet te verbazen dat Redu Space Services (RSS) van de operator Astrium Services een contract als 'vluchtoperatiecentrum' voor het European Data Relay System (EDRS) heeft binnengehaald. ESA ontwikkelt deze 'superinformatiesnelweg' met behulp van twee geostationaire satellieten die in 2015 de ruimte ingaan: Eutelsat 9B (op 9 graden oosterlengte) en Hylas 3 (op 0 graden).

Een netwerk met antennes in Weilheim en Oberpfaffenhofen in Duitsland en Redu in België wordt momenteel ontwikkeld met de Duitse ruimtevaartorganisatie Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt (DLR).

Het valt gedurende minstens 18 jaar onder een Europees consortium onder leiding van Redu Space Services. In Redu is er voor het systeem een back-up. De eerste cliënt voor de EDRS-densten is het satellietsysteem voor aardobservatie Sentinel voor het programma Global Monitoring for Environment and Security (GMES), dat samen met Galileo het andere ruimteparadepaard van de Europese Unie is.