N° 16–2023: Sonda JUICE Europejskiej Agencji Kosmicznej rozpoczyna misję mającą na celu odkrycie tajemnic lodowych księżyców Jowisza

Po starcie i oddzieleniu od rakiety nośnej, Europejskie Centrum Operacji Kosmicznych (ESOC) ESA w niemieckim mieście Darmstadt potwierdziło odbiór sygnału przez stację naziemną New Norcia w Australii o godzinie 15:04 CEST. Długie na 27 metrów panele słoneczne rozłożyły się w charakterystyczny kształt krzyża o godzinie 15:33 CEST. Dzięki temu sonda może się teraz przemieszczać do zewnętrznych części układu słonecznego.

„Europejska Agencja Kosmiczna i jej międzynarodowi partnerzy zmierzają ku Jowiszowi”, mówi Josef Aschbacher, dyrektor generalny ESA. „Widowiskowy start sondy JUICE był możliwy dzięki wizji i ambicji osób, które zaprojektowały misję dziesiątki lat temu, dzięki umiejętnościom i pasji wszystkich osób zaangażowanych w budowę tej wspaniałej maszyny, dzięki motywacji naszego zespołu ds. operacji lotniczych oraz dzięki ciekawości światowej społeczności naukowej. Wspólnie będziemy kontynuować przekraczanie granic nauki i eksploracji by odpowiedzieć na najważniejsze pytania ludzkości”.

„Misja JUICE stała się rzeczywistością dzięki przywództwu ESA oraz wysiłkom i zaangażowaniu setek przedstawicieli europejskiego przemysłu i europejskich instytucji naukowych”, mówi Giuseppe Sarri, kierownik projektu JUICE w ESA. „Długo oczekiwany start pozwolił nam zrealizować ważny etap wspólnie z naszymi partnerami — NASA, Japońską Agencją Eksploracji Aerokosmicznej i Izraelską Agencją Lotów Kosmicznych — którzy wnieśli wkład w wyposażenie misji w sprzęt czy instrumenty naukowe”. 

Od Galileusza po misję JUICE

Świecący jasno na nocnym niebie Jowisz wzbudzał fascynację już od czasu, gdy nasi starożytni przodkowie po raz pierwszy spojrzeli w górę. Astronom Galileusz zwrócił uwagę na Jowisza w 1610 roku, gdy po raz pierwszy zobaczył tę planetę przez teleskop i odkrył krążące wokół niego księżyce. 

Dzięki dokonaniom poprzednich misji badawczych Jowisza wiemy, że pod powierzchnią trzech spośród jego największych księżyców (Europa, Ganimedes i Kallisto) skrywają  się o wiele większe ilości wody niż te znajdujące się w oceanach na Ziemi. Te księżyce wielkości planet wskazują w sposób nas kuszący na to, że warunki do życia mogą istnieć w innych miejscach niż tylko na naszej „bladoniebieskiej kropce”, a sonda JUICE jest zdolna przybliżyć nas o kolejny krok do rozwikłania tej zagadki.

 „W dniu dzisiejszym wysłaliśmy w kierunku księżyców Jowisza najnowocześniejsze instrumenty naukowe. Zapewnią nam one wspaniały szczegółowy widok, który był niewyobrażalny dla poprzednich pokoleń”, mówi Carole Mundell, dyrektor naukowa ESA.

 „Bogactwo danych, jakich dostarczy sonda JUICE Europejskiej Agencji Kosmicznej, pozwoli społeczności naukowej na całym świecie badać i odkrywać tajemnice układu Jowisza, zgłębić naturę i zdolność do zamieszkiwania oceanów w innych światach, a przyszłym pokoleniom naukowców odpowiedzieć na pytania, których jeszcze nie sformułowano”. 

Dalsza eksploracja

JUICE to również ostatnia naukowa misja kosmiczna ESA realizowana z wykorzystaniem rakiety Ariane 5, której długa historia sięga 1999 roku.

„Cóż za wspaniały pokaz zdolności Europy do realizacji ambitnych celów i osiągania równie ambitnych wyników”, mówi Daniel Neuenschwander, dyrektor ds. transportu kosmicznego ESA. „Wszyscy możemy być dumni z rakiety Ariane 5, ponieważ umożliwiła realizację takich misji jak JUICE oraz postawiła wysoko poprzeczkę dla naszej nowej generacji systemów startowych”.

W ciągu następnych dwudziestu dni sonda JUICE rozłoży swoje anteny i maszty z instrumentami, które będą badać środowisko Jowisza i warstwę podpowierzchniową jego lodowych księżyców. 

W trakcie ośmioletniej podróży, do której wliczają się cztery manewry asysty grawitacyjnej podczas przelotu obok Ziemi i Wenus, statek kosmiczny zostanie wystrzelony w  w kierunku Zewnętrznego Układu Słonecznego.

„Sonda JUICE wykona 35 przelotów nad oceanicznymi księżycami Jowisza, by zgromadzić dane potrzebne naukowcom do lepszego poznania tego fascynującego zakątka wszechświata. A wszystko to będzie odbywać się setki milionów kilometrów od Ziemi przy zaledwie odrobinie światła słonecznego”, mówi Ignacio Tanco, kierownik operacyjny ds. sondy JUICE, ESA.

Pokonanie tak złożonej trasy i tak ogromnej odległości — a co najważniejsze, wysłanie cennych danych z sondy JUICE na Ziemię — będzie wymagać dokładnych technik nawigacji z wykorzystaniem anten ESA do komunikacji w głębokiej przestrzeni kosmicznej mieszczących się w Australii, Argentynie i Hiszpanii, pod zdalną kontrolą Europejskiego Centrum Operacji Kosmicznych.

„Bogactwo informacji, jakie uzyskamy dzięki tej misji, będzie niewątpliwie miało daleko idące konsekwencje na nasze rozumienie Układu Słonecznego i poznanie potencjalnie nadających się do zamieszkania miejsc poza Ziemią — nie tylko w naszym kosmicznym sąsiedztwie, ale również znacznie dalej, w układach planet pozasłonecznych rozsianych w przestrzeni kosmicznej”, mówi Olivier Witasse, naukowiec pracujący nad misją JUICE w ESA. „Ta wiedza sprawi z kolei, że staniemy się pełniejszymi istotami, dowiemy się więcej o nas samych, naszym pochodzeniu i naszym miejscu we wszechświecie”.

Obrazy

https://www.esa.int/ESA_Multimedia/Images

Warunki korzystania z obrazów ESA: www.esa.int/spaceinimages/ESA_Multimedia/Copyright_Notice_Images

Pytania lub prośby o dalsze informacje dotyczące obrazów ESA można przesyłać bezpośrednio na adres spaceinimages@esa.int

Filmy 

https://www.esa.int/ESA_Multimedia/Videos

Warunki korzystania z filmów ESA: www.esa.int/spaceinvideos/Terms_and_Conditions

Pytania lub prośby o dalsze informacje dotyczące filmów ESA można przesyłać bezpośrednio na adres spaceinvideos@esa.int.

O Europejskiej Agencji Kosmicznej

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) to europejska brama do przestrzeni kosmicznej.

ESA to organizacja międzyrządowa utworzona w 1975 r. Jej misją jest kształtowanie rozwoju europejskiego potencjału kosmicznego oraz zapewnienie obywatelkom i obywatelom Europy oraz świata korzyści z inwestycji w takie badania.

W skład ESA wchodzą 22 państwa członkowskie: Austria, Belgia, Republika Czeska, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Irlandia, Włochy, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria i Wielka Brytania. Slowacja, Słowenia, Łotwa i Litwa są członkami stowarzyszonymi.

ESA ustanowiła formalną współpracę z cztery Państwami Członkowskimi UE. Kanada bierze udział w niektórych programach ESA na podstawie umowy o współpracę.

Koordynując zasoby finansowe i intelektualne swoich członkiń i członków, ESA może podejmować programy i działania daleko wykraczające poza zakres pojedynczego kraju europejskiego. Współpracuje w szczególności z UE przy wdrażaniu programów Galileo i Copernicus, a także z Eumetsat w zakresie rozwoju misji meteorologicznych.

Więcej informacji o ESA znajduje się na stronie www.esa.int.