N° 25–2022: Uitkijken naar de eerste beelden van Webb

Webb ­– het grootste en meest complexe observatorium dat ooit in de ruimte is gelanceerd – heeft een voorbereidingsperiode van zes maanden achter de rug. Tijdens deze periode werden de instrumenten voor de ruimte-omgeving gekalibreerd en de spiegels uitgelijnd, voordat Webb kan beginnen aan het wetenschappelijke werk.  

Dit zorgvuldige proces, en niet te vergeten de jaren van ontwikkeling van nieuwe technologieën en planning, heeft geleid tot de eerste beelden en gegevens: een demonstratie van Webb’s volle kracht, klaar om aan de wetenschappelijke missie te beginnen en het infrarode heelal te onthullen.

"Dit is een belangrijke mijlpaal voor de missie die ons een eerste glimp zal geven van hoe Webb onze kijk op het heelal zal veranderen," aldus Chris Evans, Webb-projectwetenschapper bij ESA. "We kijken ernaar uit om de ervaring van het zien van deze eerste beelden en spectra te delen met het publiek in heel Europa." 

De James Webb-ruimtetelescoop werd gelanceerd op 25 december 2021 met een Ariane 5-raket vanaf Europa’s lanceerbasis in Frans-Guyana. Daar begon het aan een spannende reis om de geheimen van het heelal te ontsluieren. Webb, een samenwerkingsverband tussen NASA, ESA, en de Canadese ruimtevaartorganisatie (CSA), is ontwikkeld om mysteries over het heelal te ontrafelen en om baanbrekende ontdekkingen te doen op alle gebieden van de astronomie.

De belangrijkste bijdragen van ESA aan de missie zijn: de nabij-infrarood spectrograaf; de assemblage van de optische bench van het middel-infrarood instrument; de levering van de lanceerdiensten; en personeel om de missie te ondersteunen. In ruil voor deze bijdragen krijgen Europese wetenschappers een minimumaandeel van 15% van de totale waarnemingstijd, net zoals voor de Hubble-ruimtetelescoop van NASA/ESA.

Achter de schermen: Webbs eerste beelden

"De vrijgave van Webb’s eerste klerenfoto’s zal voor ons allen een uniek moment zijn om even stil te staan en ons te verbazen over iets dat de mensheid nog nooit heeft gezien," zei Eric Smith, programmawetenschapper voor Webb op het NASA-hoofdkwartier in Washington. "Deze beelden zullen het sluitstuk zijn van tientallen jaren toewijding, talent en dromen – maar ze zullen tegelijk ook juist het begin zijn."

Beslissen waar Webb als eerste naar moet kijken is een project van meer dan vijf jaar geweest, uitgevoerd door een internationaal samenwerkingsverband tussen NASA, ESA, CSA, en het Space Telescope Science Institute (STScI) in Baltimore, VS, de thuisbasis van Webb’s wetenschappelijke activiteiten en missie.

"Ons doelen met de eerste beelden en gegevens van Webb is om de krachtige instrumenten van de telescoop te laten zien en om een voorproefje te geven van de op handen zijnde wetenschapsmissie," zei astronoom Klaus Pontoppidan, Webb-projectwetenschapper bij STScI. "Ze zullen zeker een langverwachte 'wow’ teweegbrengen bij astronomen en het publiek."

Zodra alle instrumenten van Webb gekalibreerd en getest zijn en groen licht hebben gekregen van de wetenschappelijke en technische teams, zullen de eerste beelden worden gemaakt en spectroscopische waarnemingen worden gedaan. Het team zal een lijst van doelen afwerken die door een internationaal comité vooraf zijn geselecteerd en geprioriteerd om de krachtige mogelijkheden van Webb uit te proberen. Daarna zal het productieteam de gegevens van de instrumentwetenschappers van Webb ontvangen en deze verwerken tot beeldmateriaal voor astronomen en het publiek.

Wat zullen we zien?

Hoewel er lang aan een zorgvuldige planning voor de eerste kleurenfoto’s van Webb is gewerkt, is de nieuwe telescoop zo krachtig dat het moeilijk is om precies te voorspellen hoe de eerste beelden eruit zullen zien.

"Er zijn natuurlijk dingen waarvan we verwachten en hopen ze te zien, maar met een nieuwe telescoop en deze nieuwe hoge-resolutie infraroodgegevens zullen we het gewoon niet weten tot we ze zien," zei STScI's hoofdontwikkelaar van wetenschapsbeelden Joseph DePasquale.

Eerdere uitlijningsbeelden hebben al de ongekende scherpte van Webbs infraroodbeeld aangetoond. Deze nieuwe beelden zullen echter de eerste zijn in full colour en de eerste die het volledige wetenschappelijke potentieel van Webb zullen demonstreren. Behalve beelden zal Webb ook spectroscopische gegevens vastleggen – gedetailleerde informatie die astronomen via licht kunnen aflezen.

Bij het eerste beeldmateriaalpakket ligt het accent op de wetenschappelijke thema's die de inspiratiebron vormden voor de missie en waarop de activiteiten zich zullen richten: het vroege heelal, de evolutie van sterrenstelsels door de tijd heen, de levenscyclus van sterren, en andere werelden. Alle inbedrijfstellingsgegevens van Webb – de gegevens die zijn verzameld tijdens het uitlijnen van de telescoop en het voorbereiden van de instrumenten – zullen ook voor het publiek beschikbaar worden gesteld.

En daarna?

Wetenschap! Nadat de eerste beelden zijn gemaakt, beginnen de wetenschappelijke waarnemingen van Webb en worden de belangrijkste wetenschappelijke thema's van de missie verder onderzocht. Via een competitief proces hebben teams al tijd aangevraagd om de telescoop te gebruiken, in wat astronomen de eerste "cyclus" of het eerste jaar van waarnemingen noemen. De waarnemingstijd wordt zorgvuldig gepland om de telescoop zo efficiënt mogelijk te gebruiken.

Deze waarnemingen markeren het officiële begin van de algemene wetenschappelijke activiteiten van Webb – het werk waarvoor de telescoop is ontworpen. Astronomen zullen Webb gebruiken om het infrarode heelal te observeren, de verzamelde gegevens te analyseren, en wetenschappelijke artikelen over hun ontdekkingen te publiceren.

Mediaverzoeken

Mediavertegenwoordigers die geïnteresseerd zijn in interviews of meer achtergrondinformatie, kunnen contact opnemen met media@esa.int. Meer bijzonderheden over de eerste beelden en de mogelijkheden voor de media rond de release-datum zullen later worden verstrekt.

Meer informatie

https://www.esa.int/Webb

Brochure: https://www.esa.int/About_Us/ESA_Publications/ESA_BR-348_Webb_Seeing_farther

Lanceringspakket: https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Webb/James_Webb_Space_Telescope_launch_kit

Meer informatie over ESA: www.esa.int

Meer informatie over NASA op de website: https://jwst.nasa.gov/

Afbeeldingen

Beeldmateriaal van Webb
Webb-lanceringscampagne op Flickr
Beeldmateriaal van Ariane 5
Beelden voor print of projectie: https://www.esa.int/About_Us/Exhibitions/Webb 

Algemene voorwaarden voor het gebruik van beeldmateriaal van ESA:
www.esa.int/spaceinimages/ESA_Multimedia/Copyright_Notice_Images
Voor vragen of meer informatie over beeldmateriaal van ESA kunt u rechtstreeks contact opnemen met spaceinimages@esa.int.

Video's

Webb video’s
Webb animaties, beeldmateriaal voor professionals
Webb lanceringscampagne aanvullend videomateriaal

Algemene voorwaarden voor het gebruik van video's van ESA: https://www.esa.int/spaceinvideos/Terms_and_Conditions

Voor vragen of meer informatie over video's van ESA kunt u rechtstreeks contact opnemen met spaceinvideos@esa.int

Sociale media

Volg ESA op:

Twitter: @esa_webb, @esascience  @esa,

Instagram: @Europeanspaceagency, @esawebb

Facebook: @EuropeanSpaceAgency, @esawebb

YouTube: ESA

LinkedIn: European Space Agency - ESA

Pinterest: European Space Agency – ESA

Over de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA)

ESA is een intergouvernementele organisatie die in 1975 werd opgericht met de missie om de ontwikkeling van de ruimtevaart in Europa vorm te geven en ervoor te zorgen dat investeringen in de ruimte ten behoeve van de burgers van Europa en de wereld zijn.

Er maken 22 lidstaten deel uit van ESA: België, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. Slovenië, Letland en Litouwen zijn geassocieerde leden.

ESA is met zes lidstaten van de EU een formeel samenwerkingsverband aangegaan. Canada neemt via een samenwerkingsovereenkomst aan enkele programma's van de ESA deel.

Door coördinatie van de financiële en intellectuele middelen van de leden kan ESA programma's en activiteiten opzetten die ver buiten het bereik van één enkel Europees land vallen. ESA werkt met name samen met de EU aan de tenuitvoerlegging van de programma's Galileo en Copernicus en met Eumetsat voor de ontwikkeling van meteorologische missies.

Meer informatie over ESA vindt u op www.esa.int

Voor verdere informatie:

ESA Newsroom en Media Relations Office – Ninja Menning

E-mail: media@esa.int

Tel: +31 71 565 6409