Toegangspoort Londorosi

Het nationale park en bosreservaat beslaan de hele berg Kilimanjaro en de omringende bergbossen. Die liggen in het noorden van Tanzania, tussen Moshi en de Keniaanse grens. Het nationale park beslaat de hele berg boven de boomgrens en zes boscorridors, die zich door de band van bergbossen heen naar beneden uitstrekken.

Het geheel ligt op 2°50'-3°20'Z, 37°00'-37°35'O.

Oppervlak

75.353 ha, omringd door een bosreservaat van 92.906 ha.

Datum en geschiedenis van oprichting

De Kilimanjaro en de omringende bossen zijn tot wildreservaat verklaard door de Duitse koloniale regering aan het begin van de 20e eeuw, en dit gebied is verder in 1921 als bosreservaat benoemd. Deze benoeming is door de wetgeving van volgende regeringen bevestigd. Een deel van het gebied is in 1973 herbenoemd tot nationaal park, door middel van Overheidsbericht 50. In 1989 aan de UNESCO lijst van werelderfgoed toegevoegd.  
 
Geologie
 
De Kilimanjaro is een vulkanisch massief dat voor het laatst grote activiteit heeft getoond in het Pleistoceen. Het is niet alleen de hoogste berg van Afrika - met een hoogte 4877 m boven de omringende vlakten ligt hij 5895 m boven zeeniveau - maar ook een van de grootste vulkanen ter wereld. Hij bedekt een gebied van ongeveer 388.500 ha.

Het geheel is onderdeel van de Oost-Afrikaanse Riftvallei.

Er liggen drie belangrijke vulkaanpieken van verschillende leeftijden op een as in een oost-zuid-oostelijke richting, en er is een aantal kleinere parasitaire kegels. In het westen haalt de oudste piek (Shira) een hoogte van 3962m, hoewel alleen de westelijke en zuidelijke randen er nog zijn. De overblijfselen van de noordelijke en oostelijke flanken zijn bedekt met later materiaal van de Kibo. dat heeft geleid tot de vorming van een relatief plat hooglandplateau dat ongeveer 6200 ha tussen de twee pieken beslaat. De ruige, door erosie vernielde piek van de Mawenzi ligt in het oosten (met een hoogte van 5,149 m).

De Kibo, die het laatste is ontstaan en nog steeds tekenen van fumarole activiteit in zijn middelpunt laat zien, bestaat uit twee concentrische kraters met een askuil in het midden. Het hoogste punt op de berg bevindt zich op de zuidelijke rand van de buitenste krater, waarvan de zijden ongeveer 2 km uit elkaar liggen.

De Kibo heeft nog eeuwige sneeuw en ijs (hoewel het gebied dat wordt bedekt al een paar jaar krimpt), en een van de gletsjers strekt zich uit tot een hoogte van 4500 m. De Mawenzi heeft ook stukken semipermanent ijs, en grote hoeveelheden seizoenssneeuw en -ijs. Op alle drie de pieken is bewijs te vinden voor gletsjervorming in het verleden, met morenepuin dat nog tot op een hoogte van 3600 m te vinden is.
 
 

	Klimaatdiagram van Moshi, 831 meter boven zeeniveau

Weer en klimaat
 
Het klimaat van de berg Kilimanjaro wordt gekenmerkt door twee regenseizoenen - van maart tot juni, en in november en december.

Het klimaat van het gebied wordt bepaald door temperatuur en neerslag. Dit is sterk afhankelijk van de hoogte. Moshi ligt ten zuiden van de Kilimanjaro en heeft een jaarlijkse neerslag van 95,5 cm.

De regenval op de Kilimanjaro verschilt al naar gelang de hoogte en de blootstelling aan de overheersende wind vanaf de Indische Oceaan. De Masaisteppe ten zuiden van de Kilimanjaro heeft een jaarlijkse neerslag van 50 cm. Op het midden van de zuidelijke helling op 2100 meter hoogte wordt een maximum van 300 cm per jaar bereikt.

De regenval wordt naar gelang de hoogte minder:

2100 m: 300 cm
2400 m: 270 cm
2700 m: 210 cm
3000 m: 150 cm
4000 m: 50 cm
5000 m: 25 cm

De berg Kilimanjaro is een zeer belangrijk stroomgebied voor zowel Tanzania als Kenia. Dat de Kilimanjaro zo waardevol is als stroomgebied, komt door de hoge regenval en de uitgebreide bossen. Ongeveer 96 procent van het water dat van de Kilimanjaro stroomt, komt uit de band van bossen.

Er wordt ook water met pijpleidingen uit het bos gehaald als aanvulling op de traditionele irrigatiesystemen met greppels. Hiermee worden de dorpen van water voorzien, en in het bijzonder de plantages van koffie en bananen in de dichtbevolkte gebieden op de zuidelijke hellingen. In dit gebied wonen meer dan een miljoen mensen. Er zijn ook belangrijke waterbronnen, vooral in het district Moshi, zoals Kiwaramu, Nkotima, Nkamakoe en Nkwakundi.

De berg Kilimanjaro is het allerbelangrijkste hydrogeografische kenmerk in de regio, en het stroomgebied beïnvloedt de unieke omstandigheden van het semi-aride land waardoor het wordt omringd.
 
 
Flora en fauna
 
Flora

De band van bossen is de belangrijkste habitat van de Kilimanjaro als het gaat om het ecosysteem en de soortendiversiteit. Op de zuidelijke hellingen zijn alleen al in het bos bijna 740 plantensoorten waargenomen. Dat is ongeveer 50 procent van alle gerapporteerde plantensoorten in de vegetatiezones van de zuidelijke hellingen. In totaal zijn er misschien wel meer dan 900 soorten in de bosband en 2500 soorten op de hele berg.

De diversiteit van de flora in het bosreservaat is het grootste op 1900 meter op de zuidelijke helling (bijna 300 soorten), terwijl de grootste diversiteit van vaatplanten op de zuidelijke hellingen van de berg voorkomt op 1300 meter, met ongeveer 750 soorten.

Fauna

Een recent onderzoek rapporteerde ongeveer 140 soorten zoogdieren op de Kilimanjaro, een aantal dat veel hoger is dan de diversiteit die bekend is van Mt. Kenya (Gathaara 1999). Hiervan worden 87 soorten gezien als pure bossoorten. De Zwarte Neushoorn is nu uitgestorven in het gebied, net als waarschijnlijk de rietbok en de klipspringer. Er zijn vierentwintig antilopensoorten in het gebied geregistreerd, evenals 25 soorten carnivoren en zeven soorten primaten. Het bos herbergt de grootste bekende populatie van Abbotsduikers, die wereldwijd worden bedreigd. Er zijn ook 25 soorten vleermuizen (Chiroptera).
 
 
Mensen
 
Het Chaggavolk bewoont de lagere zuidelijke hellingen van de Kilimanjaro. De Chagga cultiveren bananentuinen in de voormalige boszone en telen koffie voor de inkomsten. Ze cultiveren vaak twee soorten land. Hoog op de berghelling bevindt zich het kihambaland, waar ze huizen bouwen, bananen en koffie planten en vee houden. Op de lagere hellingen, vlak boven de met savanne bedekte vlakte, hebben ze velden met jaargewassen, zoals maïs, bonen en gierst, en weiden voor het vee.

Bananenplanten geven pas na drie jaar hun eerste opbrengst. Ze worden gebruikt als voedsel, bij het maken van bier en als diervoeder. De stammen van de bananenbomen zijn heel sappig en worden aan het vee gevoerd. Dat zorgt ervoor dat het vee minder water nodig heeft, maar het betekent ook dat de bananenstammen niet als bodembedekking voor de koffie kunnen worden gebruikt.

Het kihambaland is eigendom van de familie. Het kan onder de zonen worden verdeeld, of het grootste deel wordt volgens de oudere wet aan de jongste zoon gegeven. Dit was de gewoonte omdat er werd gedacht dat de oudere kinderen een betere kans hadden om hun eigen kihamba te stichten als de vader stierf.

Als gevolg van de gebruikelijke erfwet en de viervoudige vergroting van de bevolking werden de oude stukken grond (ongeveer 12-16 hectare per familie) versnipperd tot een gemiddelde van 1,6 hectare. Sommige stukken grond zijn nog veel kleiner. Een typisch stuk grond van 1,6 hectare in het district Marangu heeft misschien 200 bananenplanten en 600 tot 800 koffiestruiken die door elkaar heen staan.
 
 
Toerisme
 
Het totale aantal toeristen dat een poging deed om de Kilimanjaro te beklimmen, is sinds 1986/87 meer dan verdubbeld tot ongeveer 20.000 in 1996/97.
 
 
Landsatafbeeldingen
 
Landsatafbeeldomgen van 1984 en 2000 vind je in de oefeningen op het werkblad.

GIS van de Kilimanjaro

Andreas Hemp, onderzoeker van de afdeling Plantfysiologie van de Universiteit van Bayreuth in Duitsland, heeft ons toestemming gegeven om een GIS van het bos op en rond de Kilimanjaro te gebruiken.
 
 
Beeldverwerkende software
 
De beeldverwerkende software LEOWorks 3.0 kan gebruikt worden om satellietbeelden te analyseren. LEOWorks 3.0 is een relatief eenvoudig programma waarmee een basisanalyse van de afbeeldingen kan worden uitgevoerd.