ESA-kaart toont Europese scheepvaartroutes
Een nieuwe kaart, gebaseerd op zeven jaar van radargegevens van ESA's aardobservatiesatelliet Envisat, toont een goed overzicht van de Europese scheepvaartroutes, onder meer nabij ons land.
Satellieten voor aardobservatie houden al verschillende jaren de scheepvaart in de gaten, maar voor het eerst is deze grote hoeveelheid gegevens die over een lange periode werden verzameld gebruikt om een overzicht te geven van de patronen die zich in het scheepvaartverkeer aftekenen.
Dr Vincent Kerbaol en Guillaume Hajduch van het CLS, een afdeling van de Franse ruimtevaartorganisatie CNES, vervaardigden de kaart op basis van een nieuw algortime voor de detectie van schepen. Met behulp van dit algoritme verwerkten ze in bijna real time gegevens van de Advanced Synthetic Aperture Radar (ASAR) aan boord van Envisat. Deze gegevens zijn verzameld tussen 2002 en 2009.
Hajduch calibreerde de producten die ze uit het ESA-archief haalden en daarna identificeerden ze de lichte pixels – schepen verschijnen in radarbeelden als heldere punten – in de buurt van kustgebieden.
Schepen zijn weliswaar minder energieverslindend dan andere vormen van commercieel transport, veel scheepsmotoren draaien op uitermate vervuilende brandstof. Die veroorzaakt een grote uitstoot van vervuilende stoffen zoals zwaveldioxide en stikstofdioxide.
De uitstoot van zwavel- en stikstofdioxide door schepen is verantwoordelijk voor zure regen, die schadelijk is voor het milieu en de mens. Vanuit de ruimte kan de uitstoot van stikstofdioxide (NO2) door de industrie en andere commerciële transportmiddelen worden waargenomen, evenals de uitstoot van NO2 door schepen langsheen de belangrijke scheepvaartroutes. Om dit te illustreren plaatste men in de bovenstaande animatie een NO2-kaart bovenop een kaart van de scheepvaartroutes. De scheepvaartroutes kwamen duidelijk overeen met het patroon van de waargenomen NO2.
Schepen in de gaten houden is bijzonder belangrijk voor de waarneming van het transport op zee en kan een grote hulp zijn voor de verantwoordelijke autoriteiten.
Zo voegde het Maritime Safety Committee aan het schema voor de scheiding van het scheepvaartverkeer langs de Portugese kust in 2005 twee extra routes toe en wilde het de routes verder van de kust afhouden. De ASAR-beelden rechts werden gemaakt voor en na de aanbevelingen en tonen aan dat ze ook werden opgevolgd.
De satellietbeelden tonen niet alleen de scheepvaartroutes, ze laten ook havens met veel schepen zien, zoals het ASAR-beeld van de Noordzee links toont. In de havens van Calais in Frankrijk, Antwerpen in België, Bremen en Hamburg in Duitsland en Europoort in Nederland, één van de drukste ter wereld, is het een komen en gaan van schepen, die te zien zijn als dikke blauwe stippen.
