Aantasting van de ozonlaag
Heb je weleens zonnebrand opgelopen? Als je huid zo rood wordt, komt dat door het ultraviolette (UV) licht van de Zon. Ernstige verbranding doet niet alleen pijn maar kan ook huidkanker tot gevolg hebben.
Gelukkig wordt bijna alle schadelijke UV-straling opgenomen door een laag ozongas tussen 20 en 50 km boven de Aarde. Ozon is alleen wel een vorm van zuurstof die in contact met bepaalde, door de mens gemaakte chemische stoffen makkelijk uiteenvalt.
In 1987 spraken de belangrijkste industrielanden af om het gebruik van die ‘ozonvreters’ af te bouwen. Toch laten satellieten zien dat de ozonlaag boven Antarctica nog steeds dunner wordt. Het gat in de ozonlaag was in 2000 op zijn grootst. Toen bedekte het bijna dertig miljoen vierkante kilometer, dat is ongeveer net zo groot als heel Noord-Amerika. In 2006 verdween nog meer ozon uit de atmosfeer, hoewel het gat iets kleiner was.
Boven de Noordpool zijn ook kleinere ozongaten ontstaan. Als gevolg van die gaten in de ozonlaag staan de dichtbevolkte gebieden van Europa meer bloot aan UV-licht.
MetOp, ERS-2, Envisat en andere ESA-satellieten spelen een belangrijke rol in de bestudering van de gaten. Ze zorgen ervoor dat wetenschappers kunnen bijhouden hoe groot het gat is en meer te weten kunnen komen over waardoor het groeit of krimpt.
De eerste Europese weersatelliet in een polaire baan om de aarde, MetOp-a, heeft een geavanceerd instrument bij zich waarmee de ozonlaag kan worden bestudeerd. Envisat is uitgerust met drie instrumenten voor het bestuderen van ozon en ozonvreters in de bovenste atmosfeer.
Laatst aangepast 19 januari 2011
