Ontploffende sterren
07 september 2006
Soms schiet er een enorme lichtflits door de Melkweg. De oorzaak is een geweldige explosie. Bij deze 'supernova' sterft een superreus: een echte zwaargewicht onder de sterren, veel groter dan de zon. Een van de laatste supernova’s in de Melkweg vond ongeveer 340 jaar geleden plaats in het sterrenbeeld Cassiopeia, en staat bekend als Cassiopeia A (Cas A).
Cas A staat op tienduizend lichtjaar van de aarde. Observatoria zoals de NASA-ESA Hubble-ruimtetelescoop hebben gedetailleerd onderzoek gedaan naar de overgebleven wolk gloeiend gas en stof.
De afbeeldingen laten een verscheurde ring materiaal zien die snel van de plek van de explosie af beweegt. Een deel van het materiaal reist met ongeveer 50 miljoen kilometer per uur (snel genoeg om in dertig seconden van de aarde naar de maan te reizen!). De reusachtige nevel gloeit omdat het weggeslingerde puin verwarmd is door de schokgolf van de supernova.
Er zijn een aantal soorten supernova-explosies. Cas A is ontploft toen een kleine ster, een zogenaamde witte dwerg, een heleboel materiaal van een nabijgelegen ster naar zich toe trok. Toen er steeds meer gas bij kwam werd de witte dwerg zo heet en actief dat hij ontplofte. Andere supernova’s ontstaan wanneer enorme sterren niet meer genoeg nucleaire brandstof in hun kern hebben. Omdat de kern geen energie meer kan afgeven stort deze in en wordt de ster vernietigd.
Supernova’s zijn belangrijk omdat ze sterrenmateriaal door het heelal verspreiden. Bijna alles op aarde (inclusief wij zelf!) is gemaakt van elementen (zoals koolstof en ijzer) die van dit sterrenstof komen.
